English
ऋग्वेद - मण्डल 8/ सूक्त 15/ मन्त्र 1
ऋषिः - गोषूक्त्यश्वसूक्तिनौ काण्वायनौ
देवता - इन्द्र:
छन्दः - निचृदुष्णिक्
स्वरः - ऋषभः
तम्व॒भि प्र गा॑यत पुरुहू॒तं पु॑रुष्टु॒तम् । इन्द्रं॑ गी॒र्भिस्त॑वि॒षमा वि॑वासत ॥
स्वर सहित पद पाठतम् । ऊँ॒ इति॑ । अ॒भि । प्र । गा॒य॒त॒ । पु॒रु॒ऽहू॒तम् । पु॒रु॒ऽस्तु॒तम् । इन्द्र॑म् । गीः॒ऽभिः । त॒वि॒षम् । आ । वि॒वा॒स॒त॒ ॥
स्वर रहित मन्त्र
तम्वभि प्र गायत पुरुहूतं पुरुष्टुतम् । इन्द्रं गीर्भिस्तविषमा विवासत ॥
स्वर रहित पद पाठतम् । ऊँ इति । अभि । प्र । गायत । पुरुऽहूतम् । पुरुऽस्तुतम् । इन्द्रम् । गीःऽभिः । तविषम् । आ । विवासत ॥ ८.१५.१
ऋग्वेद - मण्डल » 8; सूक्त » 15; मन्त्र » 1
अष्टक » 6; अध्याय » 1; वर्ग » 17; मन्त्र » 1
अष्टक » 6; अध्याय » 1; वर्ग » 17; मन्त्र » 1
विषयः - इन्द्रमहिम्नः स्तुतिं दर्शयति ।
पदार्थः -
हे मनुष्याः ! पुरुहूतम्=पुरुभिर्बहुभिर्मनुष्यैर्हूतमाहूतं मनसा ध्यातम् । पुरुष्टुतम्=सर्वस्तुतम् । तमु=तमेव इन्द्रम् । अभि+प्र+गायत=अभिमुखं प्रकर्षेण स्तुध्वम् । पुनः । तविषम्=महान्तं तमेवेन्द्रम् । गीर्भिः=स्वस्वभाषाभिः आविवास= परिचरत ॥१ ॥