ऋग्वेद - मण्डल 8/ सूक्त 16/ मन्त्र 1
प्र स॒म्राजं॑ चर्षणी॒नामिन्द्रं॑ स्तोता॒ नव्यं॑ गी॒र्भिः । नरं॑ नृ॒षाहं॒ मंहि॑ष्ठम् ॥
स्वर सहित पद पाठप्र । स॒म्ऽराज॑म् । च॒र्ष॒णी॒नाम् । इन्द्र॑म् । स्तोता॑ । नव्य॑म् । गीः॒ऽभिः । नर॑म् । नृ॒ऽसाह॑म् । मंहि॑ष्ठम् ॥
स्वर रहित मन्त्र
प्र सम्राजं चर्षणीनामिन्द्रं स्तोता नव्यं गीर्भिः । नरं नृषाहं मंहिष्ठम् ॥
स्वर रहित पद पाठप्र । सम्ऽराजम् । चर्षणीनाम् । इन्द्रम् । स्तोता । नव्यम् । गीःऽभिः । नरम् । नृऽसाहम् । मंहिष्ठम् ॥ ८.१६.१
ऋग्वेद - मण्डल » 8; सूक्त » 16; मन्त्र » 1
अष्टक » 6; अध्याय » 1; वर्ग » 20; मन्त्र » 1
अष्टक » 6; अध्याय » 1; वर्ग » 20; मन्त्र » 1
विषयः - इन्द्रस्तुतिः दर्शयति ।
पदार्थः -
हे विद्वांसः ! चर्षणीनाम्=मनुष्याणाम् । सम्राजम्=महाराजम् । नव्यम्=नवनीयम्=स्तुत्यम् । नरम्=नेतारं पुरुषमिव जगच्चालकम् । नृसाहम्=नॄन्=दुष्टान् पुरुषान् सहते=अभिभवतीति नृसाट् तं नृसाहम् । पुनः । मंहिष्ठम्=दातृतमम् । ईदृशमिन्द्रमेव । गीर्भिः−स्व-२ वचनैः । प्रस्तोत=प्रकर्षेण स्तुत=प्रशंसत ॥१ ॥