English
ऋग्वेद - मण्डल 8/ सूक्त 61/ मन्त्र 2
तं हि स्व॒राजं॑ वृष॒भं तमोज॑से धि॒षणे॑ निष्टत॒क्षतु॑: । उ॒तोप॒मानां॑ प्रथ॒मो नि षी॑दसि॒ सोम॑कामं॒ हि ते॒ मन॑: ॥
स्वर सहित पद पाठतम् । हि । स्व॒ऽराज॑म् । वृ॒ष॒भम् । तम् । ओज॑से । धि॒षणे॑ । निः॒ऽत॒त॒क्षतुः॑ । उ॒त । उ॒प॒ऽमाना॑म् । प्र॒थ॒मः । नि । सी॒द॒सि॒ । सोम॑ऽकामम् । हि । ते॒ । मनः॑ ॥
स्वर रहित मन्त्र
तं हि स्वराजं वृषभं तमोजसे धिषणे निष्टतक्षतु: । उतोपमानां प्रथमो नि षीदसि सोमकामं हि ते मन: ॥
स्वर रहित पद पाठतम् । हि । स्वऽराजम् । वृषभम् । तम् । ओजसे । धिषणे । निःऽततक्षतुः । उत । उपऽमानाम् । प्रथमः । नि । सीदसि । सोमऽकामम् । हि । ते । मनः ॥ ८.६१.२
ऋग्वेद - मण्डल » 8; सूक्त » 61; मन्त्र » 2
अष्टक » 6; अध्याय » 4; वर्ग » 36; मन्त्र » 2
अष्टक » 6; अध्याय » 4; वर्ग » 36; मन्त्र » 2
विषयः - इन्द्रमाहात्म्यं प्रदर्शयति ।
पदार्थः -
धिषणे=द्यावापृथिव्यौ इमौ लोकौ । तं हि=तमेवेन्द्रं हि । ओजसे=बलाय शक्तिप्राप्तये ऐश्वर्य्याय च । निष्टतक्षतुः=अलंकुरुतः पूजयतः । तमेव पूजयतः । नान्यान् देवान् । कीदृशं=स्वराजम्=स्वयमेव राजमानम्, स्वतन्त्रतया विराजमानम् । पुनः । वृषभम्=कामानां वर्षितारम् । हे इन्द्र ! उत अपि च । त्वमेव । उपमानाम् उप=समीपे वर्तमानानां सर्वेषां पदार्थानां मध्ये । प्रथमः=श्रेष्ठः । निषीदसि=उपविशसि । हि=यतः । ते मनः सोमकामम् ॥२ ॥