English
Sidebar
सामवेद के मन्त्र
सामवेद - मन्त्रसंख्या 340
ऋषिः - वामदेवो गौतमः
देवता - इन्द्रः
छन्दः - त्रिष्टुप्
स्वरः - धैवतः
काण्ड नाम - ऐन्द्रं काण्डम्
1
आ꣢ त्वा꣣ स꣡खा꣢यः स꣣ख्या꣡ व꣢वृत्युस्ति꣣रः꣢ पु꣣रू꣡ चि꣢दर्ण꣣वां꣡ ज꣢गम्याः । पि꣣तु꣡र्नपा꣢꣯त꣣मा꣡ द꣢धीत वे꣣धा꣡ अ꣣स्मि꣡न्क्षये꣢꣯ प्रत꣣रां꣡ दीद्या꣢꣯नः ॥३४०॥
स्वर सहित पद पाठआ꣢ । त्वा꣣ । स꣡खा꣢꣯यः । स । खा꣣यः । सख्या꣢ । स꣣ । ख्या꣢ । व꣣वृत्युः । तिरः꣢ । पु꣣रु꣢ । चि꣣त् । अर्णवा꣢न् । ज꣣गम्याः । पितुः꣢ । न꣡पा꣢꣯तम् । आ । द꣣धीत । वेधाः꣢ । अ꣣स्मि꣢न् । क्ष꣡ये꣢꣯ । प्र꣣तरा꣢म् । दी꣡द्या꣢꣯नः । ॥३४०॥
स्वर रहित मन्त्र
आ त्वा सखायः सख्या ववृत्युस्तिरः पुरू चिदर्णवां जगम्याः । पितुर्नपातमा दधीत वेधा अस्मिन्क्षये प्रतरां दीद्यानः ॥३४०॥
स्वर रहित पद पाठ
आ । त्वा । सखायः । स । खायः । सख्या । स । ख्या । ववृत्युः । तिरः । पुरु । चित् । अर्णवान् । जगम्याः । पितुः । नपातम् । आ । दधीत । वेधाः । अस्मिन् । क्षये । प्रतराम् । दीद्यानः । ॥३४०॥
सामवेद - मन्त्र संख्या : 340
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 4; अर्ध-प्रपाठक » 1; दशतिः » 5; मन्त्र » 9
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 3; खण्ड » 11;
Acknowledgment
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 4; अर्ध-प्रपाठक » 1; दशतिः » 5; मन्त्र » 9
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 3; खण्ड » 11;
Acknowledgment
विषय - इन्द्राच्या मैत्रीविषयी
शब्दार्थ -
हे इंद्र परमेश्वरा, (सखायः) तुझे मित्र स्तोताजन (त्वा) तुला (सख्या) मैत्री भावनेने वा तुला सखी समजून (आ ववृ त्युः) तुझा स्वीकार करतो. (तिरः) त्यांचा स्वीकार करून तू (पुरु चित्) अत्याधिक (अर्णवान्) आनंदाचा सागर (जगम्याः) प्राप्त करून दे. (उपासकांनी तुला मित्र मानावे आणि तू त्यांना आपले प्रेम द्यावे.) (वेधाः) तुझी स्तुती करीत प्रकषार्थही करणारा हा तुझा सखा (अस्मिन् क्षये) या घरात वा गृहस्थाश्रमात (प्रतराम्) अत्यधिक (दीघानः) तेजाने आणि यशाने प्रदीप्त होऊन (पितुः) त्याच्या वडिलाप्रमाणेच तेज्सीव व मेधावी (नपातम्) एक पौत्र (आदधीत) उत्पन्न करो. (ही माझी मनीषा वा प्रार्थना) (तुझ्या उपासकाला सुशील पुत्र व पौत्र होऊ दे, ही याचना.) ।। ९।।
भावार्थ - हे इंद्र परमेश्वरा, (सखायः) तुझे मित्र स्तोताजन (त्वा) तुला (सख्या) मैत्री भावनेने वा तुला सखी समजून (आ ववृ त्युः) तुझा स्वीकार करतो. (तिरः) त्यांचा स्वीकार करून तू (पुरु चित्) अत्याधिक (अर्णवान्) आनंदाचा सागर (जगम्याः) प्राप्त करून दे. (उपासकांनी तुला मित्र मानावे आणि तू त्यांना आपले प्रेम द्यावे.) (वेधाः) तुझी स्तुती करीत प्रकषार्थही करणारा हा तुझा सखा (अस्मिन् क्षये) या घरात वा गृहस्थाश्रमात (प्रतराम्) अत्यधिक (दीघानः) तेजाने आणि यशाने प्रदीप्त होऊन (पितुः) त्याच्या वडिलाप्रमाणेच तेज्सीव व मेधावी (नपातम्) एक पौत्र (आदधीत) उत्पन्न करो. (ही माझी मनीषा वा प्रार्थना) (तुझ्या उपासकाला सुशील पुत्र व पौत्र होऊ दे, ही याचना.) ।। ९।।
इस भाष्य को एडिट करें