English
Sidebar
सामवेद के मन्त्र
सामवेद - मन्त्रसंख्या 546
ऋषिः - नहुषो मानवः
देवता - पवमानः सोमः
छन्दः - अनुष्टुप्
स्वरः - गान्धारः
काण्ड नाम - पावमानं काण्डम्
1
अ꣣यं꣢ पू꣣षा꣢ र꣣यि꣢꣫र्भगः꣣ सो꣡मः꣢ पुना꣣नो꣢ अ꣢र्षति । प꣡ति꣣र्वि꣡श्व꣢स्य꣣ भू꣡म꣢नो꣣꣬ व्य꣢꣯ख्य꣣द्रो꣡द꣢सी उ꣣भे꣢ ॥५४६॥
स्वर सहित पद पाठअ꣣य꣢म् । पू꣣षा꣢ । र꣣यिः꣢ । भ꣡गः꣢꣯ । सो꣡मः꣢꣯ । पु꣣नानः꣢ । अ꣣र्षति । प꣡तिः꣢꣯ । वि꣡श्व꣢꣯स्य । भू꣡म꣢꣯नः । वि । अ꣣ख्यत् । रो꣡द꣢꣯सी꣣इ꣡ति꣢ । उ꣣भे꣡इति꣢ ॥५४६॥
स्वर रहित मन्त्र
अयं पूषा रयिर्भगः सोमः पुनानो अर्षति । पतिर्विश्वस्य भूमनो व्यख्यद्रोदसी उभे ॥५४६॥
स्वर रहित पद पाठ
अयम् । पूषा । रयिः । भगः । सोमः । पुनानः । अर्षति । पतिः । विश्वस्य । भूमनः । वि । अख्यत् । रोदसीइति । उभेइति ॥५४६॥
सामवेद - मन्त्र संख्या : 546
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 6; अर्ध-प्रपाठक » 2; दशतिः » 1; मन्त्र » 2
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 5; खण्ड » 8;
Acknowledgment
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 6; अर्ध-प्रपाठक » 2; दशतिः » 1; मन्त्र » 2
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 5; खण्ड » 8;
Acknowledgment
विषय - सोम परमेश्वराचा महिमा
शब्दार्थ -
(पूषा) पुष्टिकर्ता (रयिः) ऐश्वर्यवान् व ऐश्वर्यदाता तसेच (भगः) भजनीय (अयं सोमः) हा रसागार व प्रेरक सोम परमेश्वर (पुनानः) त्याने निर्मिलेल्या सर्व वस्तूंना पवित्र करीत (अर्षति) सर्वत्र क्रिया करीत आहे. (विश्वस्व) समस्त (भूमनः) ब्रह्मांडाचा (पतिः) स्वामी असलेला हा परमेश्वर (उभे) दोन्ही (रोदसी) भूमंडल व खगोल, यांना (व्यख्यत्) आपल्या तेजाने जुळून टाकत आहे. मंत्रातील या वर्णनाने हे तथ्य व्यंजित आहे की परमेश्वरच या जगाचा शिल्पी वा निर्माता कलाकार आहे.।। २।।
भावार्थ - सर्व जगाचा रचयिता, धारक, प्रकाशक, ऐश्वर्य दाता जगदीश्वर सर्वांसाठी भजनीय आहे. सर्वांनी त्याचीच उपासना केली पाहिजे.।। २।।
इस भाष्य को एडिट करें