Sidebar
सामवेद के मन्त्र
सामवेद - मन्त्रसंख्या 549
ऋषिः - अम्बरीषो वार्षागिर ऋजिष्वा भारद्वाजश्च
देवता - पवमानः सोमः
छन्दः - अनुष्टुप्
स्वरः - गान्धारः
काण्ड नाम - पावमानं काण्डम्
1
अ꣣भी꣡ नो꣢ वाज꣣सा꣡त꣢मꣳ र꣣यि꣡म꣢र्ष शत꣣स्पृ꣡ह꣢म् । इ꣡न्दो꣢ स꣣ह꣡स्र꣢भर्णसं तुविद्यु꣣म्नं꣡ वि꣢भा꣣स꣡ह꣢म् ॥५४९॥
स्वर सहित पद पाठअ꣣भि꣢ । नः꣣ । वाजसा꣡त꣢मम् । वा꣣ज । सा꣡त꣢꣯मम् । र꣣यि꣢म् । अ꣣र्ष । शतस्पृ꣡ह꣢म् । श꣣त । स्पृ꣡ह꣢꣯म् । इ꣡न्दो꣢꣯ । स꣣ह꣡स्र꣢भर्णसम् । स꣣ह꣡स्र꣢ । भ꣣र्णसम् । तुविद्युम्न꣢म् । तु꣣वि । द्युम्न꣢म् । वि꣣भास꣡ह꣢म् । वि꣣भा । स꣡ह꣢꣯म् ॥५४९॥
स्वर रहित मन्त्र
अभी नो वाजसातमꣳ रयिमर्ष शतस्पृहम् । इन्दो सहस्रभर्णसं तुविद्युम्नं विभासहम् ॥५४९॥
स्वर रहित पद पाठ
अभि । नः । वाजसातमम् । वाज । सातमम् । रयिम् । अर्ष । शतस्पृहम् । शत । स्पृहम् । इन्दो । सहस्रभर्णसम् । सहस्र । भर्णसम् । तुविद्युम्नम् । तुवि । द्युम्नम् । विभासहम् । विभा । सहम् ॥५४९॥
सामवेद - मन्त्र संख्या : 549
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 6; अर्ध-प्रपाठक » 2; दशतिः » 1; मन्त्र » 5
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 5; खण्ड » 8;
Acknowledgment
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 6; अर्ध-प्रपाठक » 2; दशतिः » 1; मन्त्र » 5
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 5; खण्ड » 8;
Acknowledgment
विषय - सोम परमेश्वरापासून धनाविषयी याचना
शब्दार्थ -
हे (इन्दो) आनंद रसाने हृदयाल आर्द्र करमारे परमेश्वरा, तू (वाजसातमम्) अत्यंत शक्तिप्रदाता आहेस, (शतस्पृन्म्) शेकडो वा अनेक लोग तुला चाहतात (सहस्रभर्णसम्) हजारो गुण धारका करणाऱ्या अथवा हजारोंचे पालन पोषण करणाऱ्या तसेच (तुविद्युम्नम्) अत्यंत यश देणाऱ्या व (विभासहम्) शत्रूच्या प्रतापाला अभिभूत करणाऱ्या तुला आम्ही प्रार्थना करतो की (रयिम्) आध्यात्मिक व भौतिक ऐश्वर्य (नः) आम्हाला (अभि मर्ष) दे वा मिळू दे.।। ५।।
भावार्थ - परमेश्वराच्या कृपेने आणि स्वतःच्या पुरुषार्थात सर्व जण सत्य, अहिंसा, अणिमा, महिमा आदी आध्यात्मिक धन प्राप्त करू शकता, तसेच सर्व जण त्या गुणांद्वारे स्वर्ण, रौप्य, मणी, मोती आदी भौतिक धनदेखील प्राप्त करू शकतात. या मार्गाने सर्वजण आत्मिक व शारीरिक शक्ती, सहस्र सद्वण, सहस्रजनांचे पालन - पोषणाचे सामर्थ्य तसेच यश कीर्तीची प्राप्ती व शत्रु तेजाचा पराभव करण्यात समर्थ होऊ शकतात.।। ५।।
इस भाष्य को एडिट करें