Sidebar
सामवेद के मन्त्र
सामवेद - मन्त्रसंख्या 645
ऋषिः - प्रजापतिः
देवता - इन्द्रः
छन्दः - विराडनुष्टुप्
स्वरः - गान्धारः
काण्ड नाम - 0
1
यो꣢꣯ मꣳहि꣢꣯ष्ठो मघोनामꣳशुर्न शोचिः । चि꣡कि꣢त्वो अ꣣भि꣡ नो꣢ न꣣ये꣡न्द्रो꣢ विदे꣢꣯ तमु꣢꣯ स्तुहि ॥६४५
स्वर सहित पद पाठयः꣢ । मँ꣡हि꣢꣯ष्ठः । म꣣घो꣡ना꣢म् । अँ꣣शुः꣢ । न । शो꣣चिः꣢ । चि꣡कि꣢꣯त्वः । अ꣣भि꣢ । नः꣣ । नय । इ꣡न्द्रः꣢꣯ । वि꣣दे꣢ । तम् । उ꣣ । स्तुहि ॥६४५॥
स्वर रहित मन्त्र
यो मꣳहिष्ठो मघोनामꣳशुर्न शोचिः । चिकित्वो अभि नो नयेन्द्रो विदे तमु स्तुहि ॥६४५
स्वर रहित पद पाठ
यः । मँहिष्ठः । मघोनाम् । अँशुः । न । शोचिः । चिकित्वः । अभि । नः । नय । इन्द्रः । विदे । तम् । उ । स्तुहि ॥६४५॥
सामवेद - मन्त्र संख्या : 645
(कौथुम) महानाम्न्यार्चिकः » प्रपाठक » ; अर्ध-प्रपाठक » ; दशतिः » ; मन्त्र » 5
(राणानीय) महानाम्न्यार्चिकः » अध्याय » ; खण्ड » ;
Acknowledgment
(कौथुम) महानाम्न्यार्चिकः » प्रपाठक » ; अर्ध-प्रपाठक » ; दशतिः » ; मन्त्र » 5
(राणानीय) महानाम्न्यार्चिकः » अध्याय » ; खण्ड » ;
Acknowledgment
विषय - परमेश्वराचे वर्णन करून नंतर त्याच्या स्तवनाविषयी प्रेरणा
शब्दार्थ -
(यः) हे जे आपण (मघोनाम्) धनिकांपैकी (मंहिष्ठः) सर्वाहून श्रेष्ठ दानी आहात आणि (अंशुनः) सूर्याप्रमाणे (शोचिः) तेजस्वी आहात. असे हे (चिकित्वन्त) ज्ञानी, जागरूक परमेश्वर, आपण (नःअभि) आमच्याकडे (नय) दान, तेज, जागरूकपणा आदी वस्तू वा गुण आणा (आम्हास द्या) (पुढे मनुष्याला उपदेश केला आहे) हे मनुष्य, (इन्द्रः) परमेश्वर (विंदे) उपकार करणे जाणतो. तू (तम् उ) त्यालाच (स्तुहि) वंदन कर, त्याची स्तुती करून त्याला सम्मानित कर.।।५।।
भावार्थ - जो जगदीश्वर परम दानी, परम तेजस्वी, परम विद्वान, परम जागरूक आणि परम परोपकारी आहे, सर्वांनी त्याची उपासना करून त्याद्वारे दानी, तेजस्वी, विद्वान, जागरूक व परोपकारी व्हायला पाहिजे.।।
विशेष -
या मंत्रात ङ्गअंशुः न शोचिःफ या कथनात उपमा अलंकार आहे.।।५।।