Loading...
ऋग्वेद मण्डल - 3 के सूक्त 58 के मन्त्र
मण्डल के आधार पर मन्त्र चुनें
अष्टक के आधार पर मन्त्र चुनें
  • ऋग्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • ऋग्वेद - मण्डल 3/ सूक्त 58/ मन्त्र 1
    ऋषिः - गोपवन आत्रेयः सप्तवध्रिर्वा देवता - अश्विनौ छन्दः - त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः

    धे॒नुः प्र॒त्नस्य॒ काम्यं॒ दुहा॑ना॒न्तः पु॒त्रश्च॑रति॒ दक्षि॑णायाः। आ द्यो॑त॒निं व॑हति शु॒भ्रया॑मो॒षसः॒ स्तोमो॑ अ॒श्विना॑वजीगः॥

    स्वर सहित पद पाठ

    धे॒नुः । प्र॒त्नस्य॑ । काम्य॑म् । दुहा॑ना । अ॒न्तरिति॑ । पु॒त्रः । च॒र॒ति॒ । दक्षि॑णायाः । आ । द्यो॒त॒निम् । व॒ह॒ति॒ । शु॒भ्रऽया॑मा । उ॒षसः॑ । स्तोमः॑ । अ॒श्विनौ॑ । अ॒जी॒ग॒रिति॑ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    धेनुः प्रत्नस्य काम्यं दुहानान्तः पुत्रश्चरति दक्षिणायाः। आ द्योतनिं वहति शुभ्रयामोषसः स्तोमो अश्विनावजीगः॥

    स्वर रहित पद पाठ

    धेनुः। प्रत्नस्य। काम्यम्। दुहाना। अन्तरिति। पुत्रः। चरति। दक्षिणायाः। आ। द्योतनिम्। वहति। शुभ्रऽयामा। उषसः। स्तोमः। अश्विनौ। अजीगरिति॥

    ऋग्वेद - मण्डल » 3; सूक्त » 58; मन्त्र » 1
    अष्टक » 3; अध्याय » 4; वर्ग » 3; मन्त्र » 1

    Translation [अन्वय - स्वामी दयानन्द] - O men! you are like the son of that noble speech (in the form of knowledge). Like the cow, it manifests the desirable knowledge of the ancient Revelation (Veda) and makes all days (life) pure and spotless by giving wisdom, and moves among men. That son enables to attain wisdom full of light, when absolutely truthful and trustworthy teachers and preachers manifest light in the morning. You should also know the real nature of that speech which makes teachers and preachers admirable.

    Commentator's Notes [पदार्थ - स्वामी दयानन्द] -
    N/A

    Purport [भावार्थ - स्वामी दयानन्द] - As the sun generates the Ushas (dawn), in the same manner, the knowledge, how the truth illuminates soul and eradicates untruth by fulfilling noble desires, it dawns on persons. The man who obtains the sweet speech which is full of knowledge and Dharma (righteousness) acquires the knowledge of the eternal God also.

    Foot Notes - (दक्षिणायाः) ज्ञानन्प्रापिपकाया: = Оf the conveyour of knowledge. (द्योतनिम्) प्रकाशरूपां विद्याम् । द्योतनिम् is from द्युत-दीप्तो (भ्वा०)। = Knowledge which is like light. (अश्विनौ) आप्तौवध्यापकोपदेशकौ अश्विनौ हि (वै) देवानामध्वर्यू (मैत्रायणी संहिता) 4, 5, 4 तैत्तिरीयारण्यके 5, 2, 5) अश्विनावध्वर्यू (काठक 9, 8, ऐतरेय 1, 18 ) गोपथ 2, 2, 2; Stph 1, 1.2, 17) अध्वर्यु अध्वर युनक्ति, अध्वरस्य नेता, अध्वरं कामयते इति वा NKT 1, 3,8) = Absolutely truthful and reliable teachers and preachers.

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top