ऋग्वेद - मण्डल 4/ सूक्त 20/ मन्त्र 2
आ न॒ इन्द्रो॒ हरि॑भिर्या॒त्वच्छा॑र्वाची॒नोऽव॑से॒ राध॑से च। तिष्ठा॑ति व॒ज्री म॒घवा॑ विर॒प्शीमं य॒ज्ञमनु॑ नो॒ वाज॑सातौ ॥२॥
स्वर सहित पद पाठआ । नः॒ । इन्द्रः॑ । हरि॑ऽभिः । या॒तु॒ । अच्छ॑ । अ॒र्वा॒ची॒नः । अव॑से । राध॑से । च॒ । तिष्ठा॑ति । व॒ज्री । म॒घऽवा॑ । वि॒ऽर॒प्शी । इ॒मम् । य॒ज्ञम् । अनु॑ । नः॒ । वाज॑ऽसातौ ॥
स्वर रहित मन्त्र
आ न इन्द्रो हरिभिर्यात्वच्छार्वाचीनोऽवसे राधसे च। तिष्ठाति वज्री मघवा विरप्शीमं यज्ञमनु नो वाजसातौ ॥२॥
स्वर रहित पद पाठआ। नः। इन्द्रः। हरिऽभिः। यातु। अच्छ। अर्वाचीनः। अवसे। राधसे। च। तिष्ठाति। वज्री। मघऽवा। विऽरप्शी। इमम्। यज्ञम्। अनु। नः। वाजऽसातौ ॥२॥
ऋग्वेद - मण्डल » 4; सूक्त » 20; मन्त्र » 2
अष्टक » 3; अध्याय » 6; वर्ग » 3; मन्त्र » 2
अष्टक » 3; अध्याय » 6; वर्ग » 3; मन्त्र » 2
Subject [विषय - स्वामी दयानन्द] - The attributes of the Indra are stated.
Translation [अन्वय - स्वामी दयानन्द] - O men ! the new king endowed with much wealth, is respectable on account of the riches earned with justice, is knower of weapons and missiles and is great. May he come with admirable noble men for our protection and enrichment ? He comes to this our Yajna in the form of the protection of the people and in the battle. You should accept only such a virtuous person as your king.
Commentator's Notes [पदार्थ - स्वामी दयानन्द] -
N/A
Purport [भावार्थ - स्वामी दयानन्द] - He deserves to be a king, who multiplies the food materials and wealth of the people for their happiness with the help of good members of the assembly, and is victorious in the battles and is just.
Translator's Notes -
Three parts of Yajna-honor of the enlightened persons, association with good men and charity-are essential in the real sense. यज्ञो वै श्रेष्ठतमं कर्म ( Stph 1, 7, 1, 5 ) यज्ञौ वै विशः । यज्ञेहि सर्वाणि भूतानि विष्टानि (Stph 8, 7, 3, 21)।
Foot Notes - (हरिभिः) प्रशस्तैर्नरैस्सह । हरय इति मनुष्यनाम (NG 2, 3) = With admirable persons. (विरप्शी) महान् । विरशीति महन्नाम (NG 3, 3) Great. (यज्ञम् ) प्रजापालनाख्यम् । = Yajna in the form of the protection of the people. (वाजसातौ) सङ्ग्रामे | = In the battle.
इस भाष्य को एडिट करें