ऋग्वेद - मण्डल 5/ सूक्त 53/ मन्त्र 1
को वे॑द॒ जान॑मेषां॒ को वा॑ पु॒रा सु॒म्नेष्वा॑स म॒रुता॑म्। यद्यु॑यु॒ज्रे कि॑ला॒स्यः॑ ॥१॥
स्वर सहित पद पाठकः । वे॒द॒ । जान॑म् । ए॒षा॒म् । कः । वा॒ । पु॒रा । सु॒म्नेषु॑ । आ॒स॒ । म॒रुता॑म् । यत् । यु॒यु॒ज्रे । कि॒ला॒स्यः॑ ॥
स्वर रहित मन्त्र
को वेद जानमेषां को वा पुरा सुम्नेष्वास मरुताम्। यद्युयुज्रे किलास्यः ॥१॥
स्वर रहित पद पाठकः। वेद। जानम्। एषाम्। कः। वा। पुरा। सुम्नेषु। आस। मरुताम्। यत्। युयुज्रे। किलास्यः ॥१॥
ऋग्वेद - मण्डल » 5; सूक्त » 53; मन्त्र » 1
अष्टक » 4; अध्याय » 3; वर्ग » 11; मन्त्र » 1
अष्टक » 4; अध्याय » 3; वर्ग » 11; मन्त्र » 1
Subject [विषय - स्वामी दयानन्द] - Men's duties are told.
Translation [अन्वय - स्वामी दयानन्द] -
O ordinary or highly learned men ! who knows the origin or manifestation of these men winds who are used for various purposes? Who is such a man whose mouth (or tongue) is full of certainty about it? Who is it that has been dwelling in happiness before?
Commentator's Notes [पदार्थ - स्वामी दयानन्द] -
N/A
Purport [भावार्थ - स्वामी दयानन्द] -
It is only great scholars who can with certainty know the definition and attributes of man, wind and other objects.
Foot Notes -
(मरुताम् ) मनुष्याणां वायूनां वा । मरुतो मित्तराविणों वा मितरोचिनो वा । महद् द्रवन्तीति वा (NKT 11, 2, 14) मरुतः इति ऋत्विङ्ग नाम (NG 3, 18) मरुतः इति पदनाम (NG 5, 5) पद -गतौ । गतेस्त्रिष्वर्थेषु प्राप्त्यर्थमादाय गमनागमनक्रियाप्रापका वायवः = Of men or of the winds. (किलास्यः ) निश्चितमास्यं यस्य स: ! = One whose mouth (tongue) is full of certainty. (जानम् ) प्रादुर्भावम् = Manifestation or origin.
इस भाष्य को एडिट करें