Loading...

सामवेद के मन्त्र

सामवेद - मन्त्रसंख्या 879
ऋषिः - सौभरि: काण्व: देवता - अग्निः छन्दः - प्रगाथः(विषमा बृहती, समा सतोबृहती) स्वरः - पञ्चमः काण्ड नाम -
1

आ꣡ व꣢ꣳसते म꣣घ꣡वा꣢ वी꣣र꣢व꣣द्य꣢शः꣣ स꣡मि꣢द्धो द्यु꣣म्न्या꣡हु꣢तः । कु꣣वि꣡न्नो꣢ अस्य सुम꣣ति꣡र्भवी꣢꣯य꣣स्य꣢च्छा꣣ वा꣡जे꣢भिरा꣣ग꣡म꣢त् ॥८७९॥

स्वर सहित पद पाठ

आ । व꣣ꣳसते । मघ꣡वा꣢ । वी꣣र꣡व꣢त् । य꣡शः꣢꣯ । स꣡मि꣢꣯द्धः । स꣡म्꣢꣯ । इ꣣द्धः । द्युम्नी꣢ । आ꣡हु꣢꣯तः । आ । हु꣣तः । कुवि꣡त् । नः꣡ । अस्य । सुमतिः꣢ । सु꣣ । मतिः꣢ । भ꣡वी꣢꣯यसी । अ꣡च्छ꣢꣯ । वा꣡जे꣢꣯भिः । आ꣡ग꣢म꣡त् । आ । गमत् ॥८७९॥


स्वर रहित मन्त्र

आ वꣳसते मघवा वीरवद्यशः समिद्धो द्युम्न्याहुतः । कुविन्नो अस्य सुमतिर्भवीयस्यच्छा वाजेभिरागमत् ॥८७९॥


स्वर रहित पद पाठ

आ । वꣳसते । मघवा । वीरवत् । यशः । समिद्धः । सम् । इद्धः । द्युम्नी । आहुतः । आ । हुतः । कुवित् । नः । अस्य । सुमतिः । सु । मतिः । भवीयसी । अच्छ । वाजेभिः । आगमत् । आ । गमत् ॥८७९॥

सामवेद - मन्त्र संख्या : 879
(कौथुम) उत्तरार्चिकः » प्रपाठक » 2; अर्ध-प्रपाठक » 2; दशतिः » ; सूक्त » 17; मन्त्र » 2
(राणानीय) उत्तरार्चिकः » अध्याय » 4; खण्ड » 6; सूक्त » 1; मन्त्र » 2
Acknowledgment

पदार्थ -
(मघवा द्युम्नी-आहुतः समिद्धः) विविध धनवान् यशस्वी—यश देनेवाला स्वात्मा में उपासना द्वारा समन्तरूप से गृहीत तथा प्रकाशित हुआ परमात्मा (वीरवत्-यशः-आवंसते) आत्मबलयुक्त यश समन्तरूप से देता है (अस्य सुमतिः) इसकी कल्याणकारी मतिमान्यता (नः) हमारे लिए (कुवित्) बहुत ही “कुवित् बहुनाम” [निघं॰ ३.१] (भवीयसी) बढ़ी चढ़ी है (अस्य वाजेभिः-अच्छा-आगमत्) इसके जो अमृत अन्नभोग हैं उनके द्वारा वह “अमृतोऽन्नं वै वाजः” [जै॰ २.१९३] भली भाँति आवे—प्राप्त हो।

भावार्थ - विविध धन वाला अपने अन्दर धारण किया हुआ और उपासना द्वारा प्रकाशित किया हुआ यशस्वी परमात्मा आत्मबलयुक्त यश को समन्तरूप से प्रदान करता है, इसकी कल्याणकारी मति—मान्यता भी हमारे लिए बहुत ही बढ़ी चढ़ी प्राप्त होती है। यह अपने अमृतभोगों के साथ प्राप्त होवे॥२॥

विशेष - <br>

इस भाष्य को एडिट करें
Top