English
Sidebar
सामवेद के मन्त्र
सामवेद - मन्त्रसंख्या 607
ऋषिः - गृत्समदः शौनकः
देवता - अपांनपात्
छन्दः - त्रिष्टुप्
स्वरः - धैवतः
काण्ड नाम - आरण्यं काण्डम्
1
स꣢म꣣न्या꣡ यन्त्युप꣢꣯यन्त्य꣣न्याः꣡ स꣢मा꣣न꣢मू꣣र्वं꣢ न꣣꣬द्य꣢꣯स्पृणन्ति । त꣢मू꣣ शु꣢चि꣣ꣳ शु꣡च꣢यो दीदि꣣वा꣡ꣳस꣢म꣣पा꣡न्नपा꣢꣯त꣣मु꣡प꣢ य꣣न्त्या꣡पः꣢ ॥६०७॥
स्वर सहित पद पाठस꣢म् । अ꣣न्याः꣢ । अ꣣न् । याः꣢ । य꣡न्ति꣢꣯ । उ꣡प꣢꣯ । य꣣न्ति । अन्याः꣢ । अ꣣न् । याः꣢ । स꣣मान꣢म् । स꣣म् । आन꣢म् । ऊ꣣र्व꣢म् । न꣣द्यः꣢꣯ । पृ꣣णन्ति । त꣢म् । उ꣣ । शु꣡चि꣢꣯म् । शु꣡चयः꣢꣯ । दी꣣दिवाँ꣡स꣢म् । अ꣣पा꣢म् । न꣡पा꣢꣯तम् । उ꣡प꣢꣯ । य꣣न्ति । आ꣡पः꣢꣯ ॥६०७॥
स्वर रहित मन्त्र
समन्या यन्त्युपयन्त्यन्याः समानमूर्वं नद्यस्पृणन्ति । तमू शुचिꣳ शुचयो दीदिवाꣳसमपान्नपातमुप यन्त्यापः ॥६०७॥
स्वर रहित पद पाठ
सम् । अन्याः । अन् । याः । यन्ति । उप । यन्ति । अन्याः । अन् । याः । समानम् । सम् । आनम् । ऊर्वम् । नद्यः । पृणन्ति । तम् । उ । शुचिम् । शुचयः । दीदिवाँसम् । अपाम् । नपातम् । उप । यन्ति । आपः ॥६०७॥
सामवेद - मन्त्र संख्या : 607
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 6; अर्ध-प्रपाठक » 3; दशतिः » 3; मन्त्र » 6
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 6; खण्ड » 3;
Acknowledgment
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 6; अर्ध-प्रपाठक » 3; दशतिः » 3; मन्त्र » 6
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 6; खण्ड » 3;
Acknowledgment
विषय - "Missing"
भावार्थ -
भा० = जिस प्रकार ( अन्याः नद्यः ) = भिन्न २ नदियां ( सं यन्ति ) = परस्पर मिल जाती हैं और ( अन्या: ) = भिन्न २ नदियां ( उपयन्ति ) = समीप देशों में गमन करती है और ( समानं ) = समानरूप से एक ही ( ऊंर्व ) = विशाल समुद्र को ( पृणन्ति ) = भरा करती हैं, उसी प्रकार ( आपः ) = ईश्वर तक को प्राप्त कराने वाली ( नद्यः ) = समृद्ध स्तुति वाणियां अथवा प्रजाएं ( अन्याः ) = नाना प्रकार की प्राणधारी जीव प्रजाएं ( संयन्ति ) = एक साथ मिलजाती हैं और ( अन्याः उपयन्ति ) = बहुतसी समीप ही एक प्रकार के अर्थ का बोध कराती है और ( समानम् ऊर्वम् ) = समान ही रूप से उस विशाल महान् परमेश्वर को ( पृणन्ति ) = स्तुति करती हैं और वे ( आपः ) = ज्ञान और कर्म का उपदेश करने हारी वाणियां ( शुचयः ) = शुद्ध प्रकाश करनेहारी ( तम् उ शुचिम् ) = उसही शुद्ध पवित्र ( दीदिवासम् ) = देदीप्यमान ( अपां नपातम्१ ) = समस्त वेद के ज्ञानों और कर्मों के एकमात्र आश्रय ईश्वर को ( उपयन्ति ) = प्राप्त होती हैं। ( आप:= वाणियां, बुद्धियां, प्रजाएं, आप्तजन, लोक, नद्यः =स्तुतियां, वाणियां, नदियां ) ।
टिप्पणी -
६०७ – 'अपां नपातं परितस्थुरापः' इति ऋ० ।
१. नपात्-नेत्युपमार्थः । पतन्तीव यत्र स नपातु "नपात्" इति निपातः ।
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर -
ऋषिः - वामदेव:।
देवता - अग्नि:।
छन्दः - त्रिष्टुप्।
स्वरः - धैवतः।
इस भाष्य को एडिट करें