English
Sidebar
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 120/ मन्त्र 1
यदि॑न्द्र॒ प्रागपा॒गुद॒ङ्न्यग्वा हू॒यसे॒ नृभिः॑। सिमा॑ पु॒रू नृषू॑तो अ॒स्यान॒वेऽसि॑ प्रशर्ध तु॒र्वशे॑ ॥
स्वर सहित पद पाठयत् । इ॒न्द्र॒ । प्राक् । अपा॑क् । उद॑क् । न्य॑क् । वा॒ । हू॒यसे॑ । नृऽभि॑: ॥ सिम॑ । पु॒रू । नृऽसू॑त: । अ॒सि॒ । आन॑वे । असि॑ । प्र॒ऽश॒र्ध॒ । तु॒र्वशे॑ ॥१२०.१॥
स्वर रहित मन्त्र
यदिन्द्र प्रागपागुदङ्न्यग्वा हूयसे नृभिः। सिमा पुरू नृषूतो अस्यानवेऽसि प्रशर्ध तुर्वशे ॥
स्वर रहित पद पाठयत् । इन्द्र । प्राक् । अपाक् । उदक् । न्यक् । वा । हूयसे । नृऽभि: ॥ सिम । पुरू । नृऽसूत: । असि । आनवे । असि । प्रऽशर्ध । तुर्वशे ॥१२०.१॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 120; मन्त्र » 1
भाषार्थ -
(ইন্দ্র) হে পরমেশ্বর! (যদ্) যে (প্রাক্) পূর্বে, (অপাক্) পশ্চিমে, (উদক্) উত্তরে, (বা ন্যক্) বা দক্ষিণে, (সিমা) অর্থাৎ সর্বত্র, (নৃভিঃ) মনুষ্যদের দ্বারা আপনি (হূয়সে) সহায়তার্থে আহূত হন, এবং যদ্যপি (নৃষূতঃ পুরু) প্রায়ঃ আপনি এই মনুষ্যদের দ্বারা সহায়তার্থে প্রেরিত হন, তবুও (প্রশর্ধ) হে বলশালী! আপনি (আনবে) প্রাণ-সংযমীর মধ্যে, (অসি) প্রকট হন, (তুর্বশে) এবং শীঘ্রতাপূর্বক ইন্দ্রিয়-সমূহকে বশবর্তীকারীর মধ্যে (অসি) প্রকট হন।
- [নৃষূতঃ=নৃভিঃ প্রেরিতঃ। আনবে=অন্ প্রাণনে। শর্ধঃ=বলম্ (নিঘং০ ২.৯)।]
इस भाष्य को एडिट करें