ऋग्वेद - मण्डल 8/ सूक्त 3/ मन्त्र 24
ऋषिः - मेध्यातिथिः काण्वः
देवता - पाकस्थाम्नः कौरयाणस्य दानस्तुतिः
छन्दः - बृहती
स्वरः - मध्यमः
आ॒त्मा पि॒तुस्त॒नूर्वास॑ ओजो॒दा अ॒भ्यञ्ज॑नम् । तु॒रीय॒मिद्रोहि॑तस्य॒ पाक॑स्थामानं भो॒जं दा॒तार॑मब्रवम् ॥
स्वर सहित पद पाठआ॒त्मा । पि॒तुः । त॒नूः । वासः॑ । ओ॒जः॒ऽदाः । अ॒भि॒ऽअञ्ज॑नम् । तु॒रीय॑म् । इत् । रोहि॑तस्य । पाक॑ऽस्थामानम् । भो॒जम् । दा॒तार॑म् । अ॒ब्र॒व॒म् ॥
स्वर रहित मन्त्र
आत्मा पितुस्तनूर्वास ओजोदा अभ्यञ्जनम् । तुरीयमिद्रोहितस्य पाकस्थामानं भोजं दातारमब्रवम् ॥
स्वर रहित पद पाठआत्मा । पितुः । तनूः । वासः । ओजःऽदाः । अभिऽअञ्जनम् । तुरीयम् । इत् । रोहितस्य । पाकऽस्थामानम् । भोजम् । दातारम् । अब्रवम् ॥ ८.३.२४
ऋग्वेद - मण्डल » 8; सूक्त » 3; मन्त्र » 24
अष्टक » 5; अध्याय » 7; वर्ग » 29; मन्त्र » 4
अष्टक » 5; अध्याय » 7; वर्ग » 29; मन्त्र » 4
विषयः - पुनस्तमेव दर्शयति ।
पदार्थः -
अयं ममात्मा । पितुस्तनूः=मम जनकस्य परमात्मनो वा गुणान् तनोति विस्तारयति यः सः । पुनः । वासः=वासयिता=जगति प्रतिष्ठापयिता । पुनः । अभ्यञ्जनम्=अभिव्यक्तं यथा तथा । ओजोदाः= महाबलप्रदाता । ईदृशं पाकस्थामानम्=शरीरिणं जीवम् । अहमुपासकः । अब्रवम्=ब्रवीमि स्तौमि । कीदृशम् । तुरीयम्=चतुर्थकम् । इदेव । एकं शरीरम् । द्वितीयं कर्मज्ञानेन्द्रियम् । तृतीयं मनः । चतुर्थ आत्मा । अतस्तुरीयविशेषणम् । पुनः । रोहितस्य=रोहितनाम्नो मनसः । दातारम् । पुनः । भोजम्=नानाभोगानां भोजयितारम् ॥२४ ॥