शब्दार्थ -
हे (ब्रह्मणस्पते) वेद, ब्रह्माण्ड आणि सकळ ऐश्वर्यांचे स्वामी (यः) मी की जो (औशिजः) मेघावी आचार्याचा विद्यावान पुत्र आहे, त्या माझ्यासारख्या क्रियासील व्यक्तीला (सोमानाम्) ज्ञानाचा (स्वरणम्) प्रकाश करणारा (ज्ञानात भर घालणाऱ्या) आणि ज्ञानाचा उपदेश देणारा (कृणुहि) करा. ।। ५।।

भावार्थ - गुरुकुलामध्ये विद्याध्ययन पूर्ण करून आचार्याचा विद्या पुत्र मी विद्यानुरूप कर्म करीत आहे. अशा या विद्यापुत्राला, हे परमेश्वरा, आपण मला विद्येचा प्रकाशक (शोधकर्ता, बृद्धिकर्ता आणि प्रचारक) तसेच विद्योपदेशाक करा की ज्यायोगे मीदेखील सत्पात्र व्यक्तीनां विद्यादान करू शकेन ।। ५।। या मंत्राचे विवरणकार माधव, भरतस्वामी आणि सायणाचार्य यांनी ‘औशिजः’ शब्दावरून उशिक नाम मातेचा पुत्र कक्षीवान् नामक एका ऋषीची कल्पना केली आहे आणि दीर्घतामा नाम त्याचा पिता होता, अशी कल्पना लढविली आहे. या मंत्रात त्यानी लुप्तोपमा अलंकार मानून यंत्राची अशी व्याख्या केली आहे की उशिक मातेच्या पुत्र कक्षीवान ऋषीप्रमाणे मला कीर्तीमान करा. नीट विचार केल्यानंतर लक्षात येते की त्यांनी केलेले भाष्य यथार्थ नाही. कारण की परमेश्वराने सृष्टीच्या निर्मितीच्या वेळी वेदांचे प्रकटीकरण केले आहे. त्यामुळे त्या वेदात परवर्णे मनुष्यांचा इतिहास कसे काय येऊ शकेल ? ।। ५।। पुढील मंत्रात म्हटले आहे की परमेश्वराने आमची प्रार्थना ऐकावी -

इस भाष्य को एडिट करें