English
Sidebar
सामवेद के मन्त्र
सामवेद - मन्त्रसंख्या 197
ऋषिः - श्रुतकक्ष आङ्गिरसः
देवता - इन्द्रः
छन्दः - गायत्री
स्वरः - षड्जः
काण्ड नाम - ऐन्द्रं काण्डम्
1
आ꣡ त्वा꣢ विश꣣न्त्वि꣡न्द꣢वः समु꣣द्र꣡मि꣢व꣣ सि꣡न्ध꣢वः । न꣢꣫ त्वामि꣣न्द्रा꣡ति꣢ रिच्यते ॥१९७॥
स्वर सहित पद पाठआ꣢ । त्वा꣣ । विशन्तु । इ꣡न्द꣢꣯वः । स꣣मुद्र꣢म् । स꣣म् । उद्र꣢म् । इ꣣व । सि꣡न्ध꣢꣯वः । न । त्वाम् । इ꣣न्द्र । अ꣡ति꣢꣯ । रि꣣च्यते ॥१९७॥
स्वर रहित मन्त्र
आ त्वा विशन्त्विन्दवः समुद्रमिव सिन्धवः । न त्वामिन्द्राति रिच्यते ॥१९७॥
स्वर रहित पद पाठ
आ । त्वा । विशन्तु । इन्दवः । समुद्रम् । सम् । उद्रम् । इव । सिन्धवः । न । त्वाम् । इन्द्र । अति । रिच्यते ॥१९७॥
सामवेद - मन्त्र संख्या : 197
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 3; अर्ध-प्रपाठक » 1; दशतिः » 1; मन्त्र » 4
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 2; खण्ड » 9;
Acknowledgment
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 3; अर्ध-प्रपाठक » 1; दशतिः » 1; मन्त्र » 4
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 2; खण्ड » 9;
Acknowledgment
विषय - पुढीलमंत्रात परमश्वराची स्तुती केली आहे -
शब्दार्थ -
(इन्दवः) चंद्रकिरणांप्रमाणे आल्हादक माझे स्तुतिरूप सोम (भक्तिभाव) (त्वा) हे परमेश्वर, तुला (आ विशन्तु) प्राप्त व्हावेत (माझी प्रार्थना तू ऐकावी) जशा (सिन्धवः) न द्या (समुद्रम् इव) समुद्राला भेटतात, (तसे माझे स्तुतिवचने तुझ्यापर्यंत जावीत) हे (इन्द्र) परम ऐश्वर्यवान परमात्मा, हे दुःखविदारक, सुखदाता परमेश्वरा, (त्वा) तुझ्यापेक्षा कोणीही (न अतिरिच्यते) ब्रह्मरिमाविषयी मोठा नाही. (तूच सर्वाहून महत्त्ववान आहेस.) ।। ४।।
भावार्थ - ज्याप्रमाणे नद्या समुद्राला मिळाल्यामुळे रत्नपूर्णा होतात, तद्वत सर्व उपासक परमेश्वराची स्तुती केल्यामुळे गुणांचा जो कोष, परमेश्वर, त्याला प्राप्त होऊन गुणनिधी होतात.।।४।।
विशेष -
या मंत्रात उपमा अलंकार आहे ।। ४।।