Sidebar
सामवेद के मन्त्र
सामवेद - मन्त्रसंख्या 195
ऋषिः - विश्वामित्रो गाथिनः
देवता - इन्द्रः
छन्दः - गायत्री
स्वरः - षड्जः
काण्ड नाम - ऐन्द्रं काण्डम्
1
गि꣡र्व꣢णः पा꣣हि꣡ नः꣢ सु꣣तं꣢꣫ मधो꣣र्धा꣡रा꣢भिरज्यसे । इ꣢न्द्र꣣ त्वा꣡दा꣢त꣣मि꣡द्यशः꣢꣯ ॥१९५॥
स्वर सहित पद पाठगि꣡र्व꣢꣯णः । गिः । व꣣नः । पाहि꣢ । नः꣣ । सुत꣢म् । म꣡धोः꣢꣯ । धा꣡रा꣢꣯भिः । अ꣣ज्यसे । इ꣡न्द्र꣢꣯ । त्वा꣡दा꣢꣯तम् । त्वा । दा꣣तम् । इ꣢त् । य꣡शः꣢꣯ ॥१९५॥
स्वर रहित मन्त्र
गिर्वणः पाहि नः सुतं मधोर्धाराभिरज्यसे । इन्द्र त्वादातमिद्यशः ॥१९५॥
स्वर रहित पद पाठ
गिर्वणः । गिः । वनः । पाहि । नः । सुतम् । मधोः । धाराभिः । अज्यसे । इन्द्र । त्वादातम् । त्वा । दातम् । इत् । यशः ॥१९५॥
सामवेद - मन्त्र संख्या : 195
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 3; अर्ध-प्रपाठक » 1; दशतिः » 1; मन्त्र » 2
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 2; खण्ड » 9;
Acknowledgment
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 3; अर्ध-प्रपाठक » 1; दशतिः » 1; मन्त्र » 2
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 2; खण्ड » 9;
Acknowledgment
विषय - पुढील मंत्रात इन्द्र नावाने परमेश्वराला व गुरूला प्रार्थना केली आहे -
शब्दार्थ -
हे (गिर्वणः) स्तुतिवाणीद्वारे सेवनीय परमात्मा वा आदरपूर्ण वचनांद्वारे याचनीय आचार्य प्रवर, आपण ९नः) आम्ही (सुतम्) अर्जित ज्ञानरूप रसाची म्हणजे विविध विद्या- विज्ञानाची (पाहि) रक्षा करा हे आचार्य आपण ९मदोः) स्वतः मधुर ज्ञानराशीच्या (धाराभिः) धारांनी (अज्यसे) नखशिखांत भिजलेले आहात. हे (इन्द्र) ज्ञान - ऐश्वर्य संपन्न परमात्मा वा आचार्य (त्वादातम्) आपणांद्वारे शोधित, शुद्धीकृत धवल ज्ञानाची (यशः) (इत्) विद्या, आचार संपन्न कीर्ती, हीदेखील आम्हाला प्राप्त होऊ द्या. (तुमच्यासारखे विद्या क्षेत्रात आम्ही शिष्यगणदेखील कीर्तिमंत होऊ द्या) अथवा हे परमात्मा / हे आचार्य प्रवर (यशः तप, ब्रह्मचर्य, पुरुषार्थ करण्यासाठी प्रवृत्त केले पाहिजे. ।। ३।।