English
Sidebar
सामवेद के मन्त्र
सामवेद - मन्त्रसंख्या 392
ऋषिः - भरद्वाजो बार्हस्पत्यः
देवता - इन्द्रः
छन्दः - उष्णिक्
स्वरः - ऋषभः
काण्ड नाम - ऐन्द्रं काण्डम्
1
य꣢स्य꣣ त्य꣡च्छम्ब꣢꣯रं꣣ म꣢दे꣣ दि꣡वो꣢दासाय र꣣न्ध꣡य꣢न् । अ꣣य꣡ꣳ स सोम꣢꣯ इन्द्र ते सु꣣तः꣡ पिब꣢꣯ ॥३९२॥
स्वर सहित पद पाठय꣡स्य꣢꣯ । त्यत् । शं꣡ब꣢꣯रम् । शम् । ब꣣रम् । म꣡दे꣢ । दि꣡वो꣢꣯दासाय । दि꣡वः꣢꣯ । दा꣣साय । रन्ध꣡य꣢न् । अ꣣य꣢म् । सः । सो꣡मः꣢ । इ꣣न्द्र । ते । सुतः꣢ । पि꣡ब꣢꣯ ॥३९२॥
स्वर रहित मन्त्र
यस्य त्यच्छम्बरं मदे दिवोदासाय रन्धयन् । अयꣳ स सोम इन्द्र ते सुतः पिब ॥३९२॥
स्वर रहित पद पाठ
यस्य । त्यत् । शंबरम् । शम् । बरम् । मदे । दिवोदासाय । दिवः । दासाय । रन्धयन् । अयम् । सः । सोमः । इन्द्र । ते । सुतः । पिब ॥३९२॥
सामवेद - मन्त्र संख्या : 392
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 5; अर्ध-प्रपाठक » 1; दशतिः » 1; मन्त्र » 2
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 4; खण्ड » 5;
Acknowledgment
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 5; अर्ध-प्रपाठक » 1; दशतिः » 1; मन्त्र » 2
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 4; खण्ड » 5;
Acknowledgment
विषय - परमेश्वराच्या वीरत्वाची प्रशंसा करीत त्याचे आवाहन करणे.
शब्दार्थ -
हे (इन्द्र) विघ्न विदारक परमश्वर, (यस्य) ज्या पुरुषार्थ मिश्रित भक्तीरूप सोमरसाच्या (मदे) आनंदात (दिवोदासाय) मनःप्रकाशक जीवात्म्याच्या साह्यासाठी, (शम्बरम्) योगमार्गात येणाऱ्या आनंद व शांती यांना संपविणाऱ्या विघ्नांना (रन्धयन्) विनष्ट करीत (त्यत्) तुम्ही ते प्रख्यात वीरकर्म करता (भक्तांची उपासना स्वीकारून त्यांच्या व योगीजनांच्या साह्यासाटी त्यांच्या मार्गातील विघ्न- बाधा दूर करतो.) (अयं सः) तोच हा (सोमः) पुरुषार्थामिश्रित भक्तीरस आम्ही (ते) तुमच्यासाठी (सुतः) गाळला आहे. तो रस तुम्ही (पिब) प्या. (आमच्या हृदयातील भक्तिभाव स्वीकारा.)
भावार्थ - केवल भक्तीने नव्हे, तर पुरुषार्थाद्वारे समर्पित आराधनेमुळे परमेश्वर योगसाधकाच्या मार्गातील सर्व विघ्न- बाधा दूर सारतो व साधकास / उपासकास योगसिद्धी / कार्यसिद्धि प्रयत्न करतो.।। २।।
इस भाष्य को एडिट करें