English
Sidebar
सामवेद के मन्त्र
सामवेद - मन्त्रसंख्या 447
ऋषिः - पृषध्रः काण्वः
देवता - अग्निः
छन्दः - द्विपदा गायत्री
स्वरः - षड्जः
काण्ड नाम - ऐन्द्रं काण्डम्
1
अ꣡चे꣢त्य꣣ग्नि꣡श्चिकि꣢꣯तिर्हव्य꣣वाड्न꣢꣫ सु꣣म꣡द्र꣢थः ॥४४७॥
स्वर सहित पद पाठअ꣡चे꣢꣯ति । अ꣣ग्निः꣢ । चि꣡कि꣢꣯तिः । ह꣣व्यवा꣡ट् । ह꣣व्य । वा꣢ट् । न । सु꣣म꣡द्र꣢थः । सु꣣म꣢त् । र꣣थः ॥४४७॥
स्वर रहित मन्त्र
अचेत्यग्निश्चिकितिर्हव्यवाड्न सुमद्रथः ॥४४७॥
स्वर रहित पद पाठ
अचेति । अग्निः । चिकितिः । हव्यवाट् । हव्य । वाट् । न । सुमद्रथः । सुमत् । रथः ॥४४७॥
सामवेद - मन्त्र संख्या : 447
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 5; अर्ध-प्रपाठक » 2; दशतिः » 2; मन्त्र » 1
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 4; खण्ड » 11;
Acknowledgment
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 5; अर्ध-प्रपाठक » 2; दशतिः » 2; मन्त्र » 1
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 4; खण्ड » 11;
Acknowledgment
विषय - पुढील १, २, व ३ या मंत्राची देवता - अग्नी । प्रथम मंत्रात अग्नी नावाने परमेश्वराचे वर्णन
शब्दार्थ -
अग्निः) अग्रनेता परमेश्वराला (अचेति) आम्ही उपासकांनी जाणले आहे वा हृदयी त्याचा अनुभव घेतला आहे. तो (चिकितिः) सर्वज्ञ, तसेच (समुद्रथः) श्रेष्ठ विमान आदी रथांमध्ये प्रयुक्त होणाऱ्या (हव्यवाड् न) विद्युत रूप अग्नीप्रमाणे (समुद्रथः) उत्तम शरीर- रथांची निर्मिती करणारा तसेच वेगवान सूर्य, चंद्र, भूगोल आदी ग्रह - उपग्रहांचा निर्माता आहे.।। १।।
या मंत्रात श्लिष्टोपमा अलंकार आहे.।। १।।
भावार्थ - ज्याप्रमाणे सर्वांनी परमेश्वराचा साक्षात्कार केला पाहिजे, तसेच विद्युत रूप अग्नीचेही गुण- लाभ आदींवषयी ज्ञान प्राप्त केले पाहिजे. अग्नीविषयी ज्ञान व शोध करून बातम्या पाठविणे, विमानादी यानांचे संचालन आदी कार्ये सिद्ध केली पाहिजेत।। १।।
इस भाष्य को एडिट करें