English
Sidebar
सामवेद के मन्त्र
सामवेद - मन्त्रसंख्या 576
ऋषिः - अग्निश्चाक्षुषः
देवता - पवमानः सोमः
छन्दः - उष्णिक्
स्वरः - ऋषभः
काण्ड नाम - पावमानं काण्डम्
1
प꣡व꣢ते हर्य꣣तो꣢꣫ हरि꣣र꣢ति꣣ ह्व꣡रा꣢ꣳसि꣣ र꣡ꣳह्या꣢ । अ꣣꣬भ्य꣢꣯र्ष स्तो꣣तृ꣡भ्यो꣢ वी꣣र꣢व꣣द्य꣡शः꣢ ॥५७६॥
स्वर सहित पद पाठप꣡व꣢꣯ते । ह꣣र्यतः꣢ । ह꣡रिः꣢꣯ । अ꣡ति꣢꣯ । ह्व꣡राँ꣢꣯सि । रँ꣡ह्या꣢꣯ । अ꣣भि꣢ । अ꣣र्ष । स्तोतृ꣡भ्यः꣢ । वी꣣र꣡व꣢त् । य꣡शः꣢꣯ ॥५७६॥
स्वर रहित मन्त्र
पवते हर्यतो हरिरति ह्वराꣳसि रꣳह्या । अभ्यर्ष स्तोतृभ्यो वीरवद्यशः ॥५७६॥
स्वर रहित पद पाठ
पवते । हर्यतः । हरिः । अति । ह्वराँसि । रँह्या । अभि । अर्ष । स्तोतृभ्यः । वीरवत् । यशः ॥५७६॥
सामवेद - मन्त्र संख्या : 576
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 6; अर्ध-प्रपाठक » 2; दशतिः » 3; मन्त्र » 11
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 5; खण्ड » 10;
Acknowledgment
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 6; अर्ध-प्रपाठक » 2; दशतिः » 3; मन्त्र » 11
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 5; खण्ड » 10;
Acknowledgment
विषय - सोम परमेश्वराला प्रार्थना
शब्दार्थ -
हे सोम परमेश्वर, (हर्षतः) प्रगतिशील, कर्तव्य आणि पुरुषार्थी तसेच तुम्हाला चाहणारा तुमचा (हरिः) प्रिय माणूस (रंह्या) अति वेगाने (हृरांसि) कुटिलतेच्या अडथळे(अति) पार करून (पवते) सन्मार्गावर वाटचाल करीत आहे (वा करतो) त्वम्) तुम्ही (स्तोतृभ्यः) तुमच्या गुण, कर्म, स्वभावाची स्तुती करणाऱ्या तुमच्या उपासकांना (वीरवत्) वीरत्वाच्या भावनांनी वा वीर पुत्रांनी युक्त करा आणि त्याला सर्व शुभकार्यात (यशः) कीर्ती वा साफल्य (अभ्यर्ष) प्रदान करा.।।११।।
भावार्थ - पुरुषार्थी, कर्मण्य व उपासक मनुष्य कुटिलता, कपट यांपासून दूर राहून सरळ मार्ग स्वीकारतो आणि वीरत्व न वीर-संततीचा लाभ प्राप्त करून परम उज्वल कीर्ती प्राप्त करतो.।।११।।
विशेष -
या मंत्रात र, ह आणि आदी वर्णांची वेगवेगळ्या रूपात अनेकवेळा आवृत्ती आहे. यामुळे येथे वृत्त्यनुप्रास आहे.।।११।।