शब्दार्थ -
(शूर इन्द्र) शूरवीर असलेल्या आमच्या हे आत्मा आम्ही साधकगण (त्वा अभि) तुला उद्देशून (नोनुमा) वारंवार म्हणत आहोत, तुझी स्तुती करीत आहोत. कशाप्रकारे ? (अदुग्धा:) ज्यांचे अजून दोहन केले नाही अर्थात अजून ज्यांची धार काढली नाही अशा (धेनष: इव) गायी ज्याप्रमाणे दोहनासाठी उत्कंठीत होऊन वारंवार हंबरत राहतात, त्याचप्रमाणे आम्ही हे आत्मा आम्ही वारंवार आग्रहाने तुझ्यासाठी स्तुतिपरक शब्द उच्चारीत आहोत. तू कसा आहेत? तर उत्तर : तू (अस्त) या (जगत) जगाच्या म्हणजे दूर दूर जाणाऱ्या मनाचा (ईशनम्) स्वामी आहेस. तू (सर्वदृशम्) आनन्द द्रष्टा आहेस आणि (तस्थुष:) आमच्या शरीरात स्थिर वा अजंगम रूपेण असणाऱ्या शारीरिक अंग प्रत्यंगांचा (ईशानम्) स्वामी आहेस. म्हणून आम्ही (नोनुम:) वारंवार तुझ्या गुणांचे वा सामर्थ्याचे वर्णन करीत आहोत. तुला प्रोत्साहित करीत आहोत ।।१।।

भावार्थ - माणसाच्या आत्म्यात अनेक महान शक्ती प्रसुप्तरूपेण असतात. समस्त शरीर चक्राचा जो अधिष्ठाता म्हणजे आत्मा या आत्म्यास जागृत वा उद्बोधित करून सर्व लौकिक आणि आध्यात्मिक सिद्धी प्राप्त करता येतात. ।।१।।

इस भाष्य को एडिट करें