English
Sidebar
सामवेद के मन्त्र
सामवेद - मन्त्रसंख्या 696
ऋषिः - अग्निश्चाक्षुषः
देवता - पवमानः सोमः
छन्दः - उष्णिक्
स्वरः - ऋषभः
काण्ड नाम -
1
अ꣣स्ये꣢꣫दिन्द्रो꣣ म꣢दे꣣ष्वा꣢ ग्रा꣣भं गृ꣢भ्णाति सान꣣सि꣢म् । व꣡ज्रं꣢ च꣣ वृ꣡ष꣢णं भर꣣त्स꣡म꣢प्सु꣣जि꣢त् ॥६९६॥
स्वर सहित पद पाठअ꣡स्य꣢ । इत् । इ꣡न्द्रः꣢꣯ । म꣡देषु꣢꣯ । आ । ग्रा꣣भ꣢म् । गृ꣣भ्णाति । सानसि꣢म् । व꣡ज्र꣢꣯म् । च꣣ । वृ꣡ष꣢꣯णम् । भ꣣रत् । स꣢म् । अ꣣प्सुजि꣢त् । अ꣣प्सु । जि꣢त् ॥६९६॥
स्वर रहित मन्त्र
अस्येदिन्द्रो मदेष्वा ग्राभं गृभ्णाति सानसिम् । वज्रं च वृषणं भरत्समप्सुजित् ॥६९६॥
स्वर रहित पद पाठ
अस्य । इत् । इन्द्रः । मदेषु । आ । ग्राभम् । गृभ्णाति । सानसिम् । वज्रम् । च । वृषणम् । भरत् । सम् । अप्सुजित् । अप्सु । जित् ॥६९६॥
सामवेद - मन्त्र संख्या : 696
(कौथुम) उत्तरार्चिकः » प्रपाठक » 1; अर्ध-प्रपाठक » 1; दशतिः » ; सूक्त » 17; मन्त्र » 3
(राणानीय) उत्तरार्चिकः » अध्याय » 1; खण्ड » 5; सूक्त » 3; मन्त्र » 3
Acknowledgment
(कौथुम) उत्तरार्चिकः » प्रपाठक » 1; अर्ध-प्रपाठक » 1; दशतिः » ; सूक्त » 17; मन्त्र » 3
(राणानीय) उत्तरार्चिकः » अध्याय » 1; खण्ड » 5; सूक्त » 3; मन्त्र » 3
Acknowledgment
विषय - पुढील मंत्रात पुन्हा तोच विषय सांगत आहोत -
शब्दार्थ -
(अस्यहत) या ज्ञान, कर्म उपासना रूप रसाने प्राप्त (मदेषु) उत्साहमुळे (इन्द्र:) वीर पुरुष (सानसिम्) ग्रहण करण्यास योग्य अशा (ग्राभम्) धनुष्याला (आगृभ्णाति) हाती धारण करतो (म्हणजे ज्ञानादी साधनांमुळे हृदयात उत्साहाचा संचार होतो आणि साधक/उपासक शत्रुच्या आक्रमणाचा सामना करण्यास उद्त होतो. (च) आणि (असुचित्) समुद्रावर अथवा आकाशातही शत्रुला जिंकणारा तो वीर (वृषणम्) गोळ्या वा गोळे सोडणाऱ्या बंदूक, तोफ यासारख्या सुदृढ अस्त्रांचे संचालन करण्यात (संभरत्) समर्थ होतो. ।।३।।
भावार्थ - ज्ञान, कर्म, उपासनारूप दिव्य सोमरसाचे सेवन करून अपूर्व उत्साहाने भारलेला मनुष्य भूमीवर अथवा आकाशात कोठेही दुर्दान्त शत्रूंवर विजय मिळविण्यात यशस्वी होतो. ।।३।।
इस भाष्य को एडिट करें