Loading...
ऋग्वेद मण्डल - 2 के सूक्त 34 के मन्त्र
मण्डल के आधार पर मन्त्र चुनें
अष्टक के आधार पर मन्त्र चुनें
  • ऋग्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • ऋग्वेद - मण्डल 2/ सूक्त 34/ मन्त्र 1
    ऋषिः - गृत्समदः शौनकः देवता - मरुतः छन्दः - निचृज्जगती स्वरः - निषादः

    धा॒रा॒व॒रा म॒रुतो॑ धृ॒ष्ण्वो॑जसो मृ॒गा न भी॒मास्तवि॑षीभिर॒र्चिनः॑। अ॒ग्नयो॒ न शु॑शुचा॒ना ऋ॑जी॒षिणो॒ भृमिं॒ धम॑न्तो॒ अप॒ गा अ॑वृण्वत॥

    स्वर सहित पद पाठ

    धा॒रा॒व॒राः । म॒रुतः॑ । घृ॒ष्णुऽओ॑जसः । मृ॒गाः । न । भी॒माः । तवि॑षीभिः । अ॒र्चिनः॑ । अ॒ग्नयः॑ । न । शु॒शु॒चा॒नाः । ऋ॒जी॒षिणः॑ । भृमि॑म् । धम॑न्तः । अप॑ । गाः । अ॒वृ॒ण्व॒त॒ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    धारावरा मरुतो धृष्ण्वोजसो मृगा न भीमास्तविषीभिरर्चिनः। अग्नयो न शुशुचाना ऋजीषिणो भृमिं धमन्तो अप गा अवृण्वत॥

    स्वर रहित पद पाठ

    धारावराः। मरुतः। घृष्णुऽओजसः। मृगाः। न। भीमाः। तविषीभिः। अर्चिनः। अग्नयः। न। शुशुचानाः। ऋजीषिणः। भृमिम्। धमन्तः। अप। गाः। अवृण्वत॥

    ऋग्वेद - मण्डल » 2; सूक्त » 34; मन्त्र » 1
    अष्टक » 2; अध्याय » 7; वर्ग » 19; मन्त्र » 1

    Translation [अन्वय - स्वामी दयानन्द] - O learned persons ! you seldom speak when action is called for. Though mortal, but you are ferocious and valorous towards the wickeds like a lion. You are tender by nature, but otherwise, treat the enemies with powerful army like the fire, which testifies between good and bad. By removing the suspense from the minds, you accept our polished language (prayers).

    Commentator's Notes [पदार्थ - स्वामी दयानन्द] -
    N/A

    Purport [भावार्थ - स्वामी दयानन्द] - One who is testifier or purifier like fire, tender like water and valorous like a lion, he like wind gets strong. He finishes injustice and achieves happiness.

    Foot Notes - (धारावरा:) धारासु शिक्षितासु वाणीष्ववरा अर्वाचीना येषान्ते । = One who seldom speaks at the moment of action. (मरुतः) मरणधर्मयुक्ताः । = Mortals. (घृष्ण्वोजस:) धष्णु धृष्टमोजो येषान्ते । = Valorous and ferocious. (मृगा: ) मृगेन्द्रा: सिंहाः। = Lion. (तविषिभिः) बल्युक्ताभिःसेनाभिः। = Powerful armies. (ऋजिषिण:) कोमलस्वभावाः। = of tender nature.

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top