ऋग्वेद - मण्डल 2/ सूक्त 35/ मन्त्र 1
ऋषिः - गृत्समदः शौनकः
देवता - अपान्नपात्
छन्दः - निचृत्त्रिष्टुप्
स्वरः - धैवतः
उपे॑मसृक्षि वाज॒युर्व॑च॒स्यां चनो॑ दधीत ना॒द्यो गिरो॑ मे। अ॒पां नपा॑दाशु॒हेमा॑ कु॒वित्स सु॒पेश॑सस्करति॒ जोषि॑ष॒द्धि॥
स्वर सहित पद पाठउप॑ । ई॒म् । अ॒सृ॒क्षि॒ । वा॒ज॒ऽयुः । व॒च॒स्याम् । चनः॑ । द॒धी॒त॒ । ना॒द्यः । गिरः॑ । मे॒ । अ॒पाम् । नपा॑त् । आ॒शु॒ऽहेमा॑ । कु॒वित् । सः । सु॒ऽपेश॑सः । क॒र॒ति॒ । जोषि॑षत् । हि ॥
स्वर रहित मन्त्र
उपेमसृक्षि वाजयुर्वचस्यां चनो दधीत नाद्यो गिरो मे। अपां नपादाशुहेमा कुवित्स सुपेशसस्करति जोषिषद्धि॥
स्वर रहित पद पाठउप। ईम्। असृक्षि। वाजऽयुः। वचस्याम्। चनः। दधीत। नाद्यः। गिरः। मे। अपाम्। नपात्। आशुऽहेमा। कुवित्। सः। सुऽपेशसः। करति। जोषिषत्। हि॥
ऋग्वेद - मण्डल » 2; सूक्त » 35; मन्त्र » 1
अष्टक » 2; अध्याय » 7; वर्ग » 22; मन्त्र » 1
अष्टक » 2; अध्याय » 7; वर्ग » 22; मन्त्र » 1
Subject [विषय - स्वामी दयानन्द] - The subject of Agni (fire) is mentioned.
Translation [अन्वय - स्वामी दयानन्द] - While seeking the knowledge of science and more production of food grains, one should discover the mystery of water. It helps in increased production of food grains like gram etc. The silent noiseless action created through hydro channeling generates varied activities. That power serves my beautiful ends and in my speech aids.
Commentator's Notes [पदार्थ - स्वामी दयानन्द] -
N/A
Purport [भावार्थ - स्वामी दयानन्द] - The sun draws moisture from the earth and then again makes clouds and rains. Because of it, the food grains are produced, which ultimately make eatables for all beings This power should be properly used by all.
Foot Notes - (असृक्षि) सृजति = Manufactures or produces. (वाजयु:) य आत्मनो वाजमिच्छुः = Desirous of knowledge of sciences and production of food grains. (वचस्याम् ) वचसि उदके भुवाम् । = Born from the hydro = water. (आशुहेमा) सद्यो वर्द्धकः = Growing quickly. (कुवित) बहुः । कुविदित बहुना । ( N. G. 3/1 ) = Plenty.
इस भाष्य को एडिट करें