ऋग्वेद - मण्डल 2/ सूक्त 37/ मन्त्र 4
ऋषिः - गृत्समदः शौनकः
देवता - द्रविणोदाः
छन्दः - भुरिक्त्रिष्टुप्
स्वरः - धैवतः
अपा॑द्धो॒त्रादु॒त पो॒त्राद॑मत्तो॒त ने॒ष्ट्राद॑जुषत॒ प्रयो॑ हि॒तम्। तु॒रीयं॒ पात्र॒ममृ॑क्त॒मम॑र्त्यं द्रविणो॒दाः पि॑बतु द्रविणोद॒सः॥
स्वर सहित पद पाठअपा॑त् । हो॒त्रात् । उ॒त । पो॒त्रात् । अ॒म॒त्त॒ । उ॒त । ने॒ष्ट्रात् । अ॒जु॒ष॒त॒ । प्रयः॑ । हि॒तम् । तु॒रीय॑म् । पात्र॑म् । अमृ॑क्तम् । अम॑र्त्यम् । द्र॒वि॒णः॒ऽदाः॒ । पि॒ब॒तु॒ । द्रा॒वि॒णो॒द॒सः ॥
स्वर रहित मन्त्र
अपाद्धोत्रादुत पोत्रादमत्तोत नेष्ट्रादजुषत प्रयो हितम्। तुरीयं पात्रममृक्तममर्त्यं द्रविणोदाः पिबतु द्रविणोदसः॥
स्वर रहित पद पाठअपात्। होत्रात्। उत। पोत्रात्। अमत्त। उत। नेष्ट्रात्। अजुषत। प्रयः। हितम्। तुरीयम्। पात्रम्। अमृक्तम्। अमर्त्यम्। द्रविणःऽदाः। पिबतु। द्रविणोदसः॥
ऋग्वेद - मण्डल » 2; सूक्त » 37; मन्त्र » 4
अष्टक » 2; अध्याय » 8; वर्ग » 1; मन्त्र » 4
अष्टक » 2; अध्याय » 8; वर्ग » 1; मन्त्र » 4
Subject [विषय - स्वामी दयानन्द] - The nature and functions of the donor stated.
Translation [अन्वय - स्वामी दयानन्द] - Let the giver of wealth (in various forms) drink the Soma after the performance of Yajna after purifying process and be delighted by getting it. Let him also take the beneficial and desirable food offered with love. Let him quaff the fourth measure of the decaying juice which is unpolluted and take food offered by the Yajaman (or host-the performer of the Yajna) the giver of oblations.
Commentator's Notes [पदार्थ - स्वामी दयानन्द] -
N/A
Purport [भावार्थ - स्वामी दयानन्द] - Those persons are loved by all who know how to accomplish the welfare of all beings by preparing good food and drink herbal juice after the performance of Yajna (daily Agnihotra) with purifying process and by getting necessary articles leading to happiness.
Foot Notes - (अपात्) पिबेंत् = Let him drink. (प्रयः) कमनीयम् अन्नादिकम् । प्रयनाम (NG. 2-7) प्रयः is from प्रीञ् तर्पणे कान्तौ च ( क्रियादि:) कान्ति: – कामना। = Desirable good food etc. ( अमुक्तम् ) अकोमलम् । अमुक्तम् has been interpreted by Rishi Dayananda Sarasvati himself is in Rigveda 7, 37. अहंसितम् = Undestroyed or unpolluted. = Not very soft.
इस भाष्य को एडिट करें