ऋग्वेद - मण्डल 3/ सूक्त 22/ मन्त्र 1
ऋषिः - गाथी कौशिकः
देवता - पुरीष्या अग्नयः
छन्दः - त्रिष्टुप्
स्वरः - धैवतः
अ॒यं सो अ॒ग्निर्यस्मि॒न्त्सोम॒मिन्द्रः॑ सु॒तं द॒धे ज॒ठरे॑ वावशा॒नः। स॒ह॒स्रिणं॒ वाज॒मत्यं॒ न सप्तिं॑ सस॒वान्त्सन्त्स्तू॑यसे जातवेदः॥
स्वर सहित पद पाठअ॒यम् । सः । अ॒ग्निः । यस्मि॑न् । सोम॑म् । इन्द्रः॑ । सु॒तम् । द॒धे । ज॒ठरे॑ । वा॒व॒शा॒नः । स॒ह॒स्रिण॑म् । वाज॑म् । अत्य॑म् । न । सप्ति॑म् । स॒स॒वान् । सन् । स्तू॒य॒से॒ । जा॒त॒ऽवे॒दः॒ ॥
स्वर रहित मन्त्र
अयं सो अग्निर्यस्मिन्त्सोममिन्द्रः सुतं दधे जठरे वावशानः। सहस्रिणं वाजमत्यं न सप्तिं ससवान्त्सन्त्स्तूयसे जातवेदः॥
स्वर रहित पद पाठअयम्। सः। अग्निः। यस्मिन्। सोमम्। इन्द्रः। सुतम्। दधे। जठरे। वावशानः। सहस्रिणम्। वाजम्। अत्यम्। न। सप्तिम्। ससवान्। सन्। स्तूयसे। जातऽवेदः॥
ऋग्वेद - मण्डल » 3; सूक्त » 22; मन्त्र » 1
अष्टक » 3; अध्याय » 1; वर्ग » 22; मन्त्र » 1
अष्टक » 3; अध्याय » 1; वर्ग » 22; मन्त्र » 1
Subject [विषय - स्वामी दयानन्द] - The properties of Agni electricity are told.
Translation [अन्वय - स्वामी दयानन्द] - O highly learned persons ! after knowing the properties of all objects, this is the Agni/electricity in which God has placed a speedy fire like the mightiest wind. Desiring to have the proper use of that Agni / fire electricity, you o soul ! put in your belly various articles of food. You are admired by all, when you distribute the articles among the needy or deserving persons.
Commentator's Notes [पदार्थ - स्वामी दयानन्द] -
N/A
Purport [भावार्थ - स्वामी दयानन्द] - If men drive or utilize this Agni electricity, it has the power of a thousand of horses. (Still the power is measured with horse in the scientific parlance. Ed.)
Foot Notes - (सोमम् ) पदार्थसमूहम् । = The host of articles.(अत्यम्) व्यापकं शीघ्रगामिनं वायुम् । = Quick going wind. (सप्तिम् ) अग्न्याख्यमश्वम् । (सप्तिम् ) सप्तिरिति अश्वनाम (N.G. 1, 14 ) = The horse in the form of fire.
इस भाष्य को एडिट करें