ऋग्वेद - मण्डल 3/ सूक्त 35/ मन्त्र 1
ऋषिः - गोपवन आत्रेयः सप्तवध्रिर्वा
देवता - इन्द्र:
छन्दः - त्रिष्टुप्
स्वरः - धैवतः
तिष्ठा॒ हरी॒ रथ॒ आ यु॒ज्यमा॑ना या॒हि वा॒युर्न नि॒युतो॑ नो॒ अच्छ॑। पिबा॒स्यन्धो॑ अ॒भिसृ॑ष्टो अ॒स्मे इन्द्र॒ स्वाहा॑ ररि॒मा ते॒ मदा॑य॥
स्वर सहित पद पाठतिष्ठ॑ । हरी॒ इति॑ । रथे॑ । आ । यु॒ज्यमा॑ना । या॒हि । वा॒युः । न । नि॒ऽयुतः॑ । नः॒ । अच्छ॑ । पिबा॑सि । अन्धः॑ । अ॒भिऽसृ॑ष्टः । अ॒स्मे इति॑ । इन्द्र॑ । स्वाहा॑ । र॒रि॒म । ते॒ । मदा॑य ॥
स्वर रहित मन्त्र
तिष्ठा हरी रथ आ युज्यमाना याहि वायुर्न नियुतो नो अच्छ। पिबास्यन्धो अभिसृष्टो अस्मे इन्द्र स्वाहा ररिमा ते मदाय॥
स्वर रहित पद पाठतिष्ठ। हरी इति। रथे। आ। युज्यमाना। याहि। वायुः। न। निऽयुतः। नः। अच्छ। पिबासि। अन्धः। अभिऽसृष्टः। अस्मे इति। इन्द्र। स्वाहा। ररिम। ते। मदाय॥
ऋग्वेद - मण्डल » 3; सूक्त » 35; मन्त्र » 1
अष्टक » 3; अध्याय » 2; वर्ग » 17; मन्त्र » 1
अष्टक » 3; अध्याय » 2; वर्ग » 17; मन्त्र » 1
Subject [विषय - स्वामी दयानन्द] - What should men do is told.
Translation [अन्वय - स्वामी दयानन्द] - O Indra! You possess much wealth and stay in your chariot/car having yoked water and fire which are like the horses. Come to us who are in the company of the noble persons and are very far away from the wicked like the air. We request you to drink the juice prepared with reverence and truth for your exhilaration of the invigorating herbs.
Commentator's Notes [पदार्थ - स्वामी दयानन्द] -
N/A
Purport [भावार्थ - स्वामी दयानन्द] - Those persons who sitting in the conveyances driven by fire and other energy elements, go to distant countries by the air. They get all sorts of good edibles and drinks.
Foot Notes - (हरी) अश्वो जलाग्नी। = Horses in the form of the water and fire, (नियुतः) श्रेष्ठे मिश्रितान् दुष्टैर्वियुक्तान् । = Associated with the best persons and dissociated from the wicked. (अन्धः ) सुसंस्कृतम् परमैश्वर्ययुक्त | अन्ध इत्यन्न नाम (NG 2, 7 ) = Well cooked food. (स्वाहा.) सत्यया वाचा । = With truthful speech. (हरी) अश्वौ दूरहरणाशीली जलानी अथवा रोगहरणाशीलौ । = Fire and water annihilators of diseases.
इस भाष्य को एडिट करें