ऋग्वेद - मण्डल 4/ सूक्त 44/ मन्त्र 1
ऋषिः - पुरुमीळहाजमीळहौ सौहोत्रौ
देवता - अश्विनौ
छन्दः - निचृत्त्रिष्टुप्
स्वरः - धैवतः
तं वां॒ रथं॑ व॒यम॒द्या हु॑वेम पृथु॒ज्रय॑मश्विना॒ संग॑तिं॒ गोः। यः सू॒र्यां वह॑ति वन्धुरा॒युर्गिर्वा॑हसं पुरु॒तमं॑ वसू॒युम् ॥१॥
स्वर सहित पद पाठतम् । वा॒म् । रथ॑म् । व॒यम् । अ॒द्य । हु॒वे॒म॒ । पृ॒थु॒ऽज्रय॑म् । अ॒श्वि॒ना॒ । सम्ऽग॑तिम् । गोः । यः । सू॒र्याम् । वह॑ति । व॒न्धु॒र॒ऽयुः । गिर्वा॑हसम् । पु॒रु॒ऽतम॑म् । व॒सु॒ऽयुम् ॥
स्वर रहित मन्त्र
तं वां रथं वयमद्या हुवेम पृथुज्रयमश्विना संगतिं गोः। यः सूर्यां वहति वन्धुरायुर्गिर्वाहसं पुरुतमं वसूयुम् ॥१॥
स्वर रहित पद पाठतम्। वाम्। रथम्। वयम्। अद्य। हुवेम। पृथुऽज्रयम्। अश्विना। सम्ऽगतिम्। गोः। यः। सूर्याम्। वहति। वन्धुरऽयुः। गिर्वाहसम्। पुरुऽतमम्। वसुऽयुम् ॥१॥
ऋग्वेद - मण्डल » 4; सूक्त » 44; मन्त्र » 1
अष्टक » 3; अध्याय » 7; वर्ग » 20; मन्त्र » 1
अष्टक » 3; अध्याय » 7; वर्ग » 20; मन्त्र » 1
Subject [विषय - स्वामी दयानन्द] - Importance of technology in respect of teachers and preachers is told.
Translation [अन्वय - स्वामी दयानन्द] - O Ashvins ( teachers and preachers) ! we give you advice today about your rapid and vast car and its movement on the earth. That man enjoys happiness, who leads regular life and bears the luster of the sun. We invite him, as he is desirous of getting wealth of all kinds, destroys enemies (internal and external) and is praised by all with their good words.
Commentator's Notes [पदार्थ - स्वामी दयानन्द] -
N/A
Purport [भावार्थ - स्वामी दयानन्द] - O men ! that man is able to please all like himself, who with the proper combination of fire and water is capable to manufacture a good vehicle.
Foot Notes - (अश्विना ) अध्यापकोपदेशको । = Teachers and preachers. (सूर्य्याम् ) सूर्य्यसम्बन्धिनीं कान्तिम् । = The luster of the sun. (पृथुज्रयम्) विस्तीर्णं । बहुगतिम् । ज्रयति गति कर्मा (NG 2,14) ज्रि-अभिभवे (भ्वा० ) । पृथुज्त्रया इति पदनाम (NG 4, 2) इन्द्रियाणियानाहुः (कठो०)। अतो जितेन्द्रियो अध्यापकोपदेशकौ अश्विनौ । =' Vast and rapid.
इस भाष्य को एडिट करें