अथर्ववेद - काण्ड 3/ सूक्त 26/ मन्त्र 4
सूक्त - अथर्वा
देवता - उदीचीदिक् सवाताः प्रविध्यन्तः
छन्दः - भुरिक्त्रिष्टुप्
सूक्तम् - दिक्षु आत्मारक्षा सूक्त
ये॒स्यां स्थोदी॑च्यां दि॒शि प्र॒विध्य॑न्तो॒ नाम॑ दे॒वास्तेषां॑ वो॒ वात॒ इष॑वः। ते नो॑ मृडत॒ ते नोऽधि॑ ब्रूत॒ तेभ्यो॑ वो॒ नम॒स्तेभ्यो॑ वः॒ स्वाहा॑ ॥
स्वर सहित पद पाठये । अ॒स्याम् । स्थ । उदी॑च्याम् । दि॒शि । प्र॒ऽविध्य॑न्त: । नाम॑ । दे॒वा: । तेषा॑म् । व॒: । वात॑: । इष॑व: । ते । न॒: । मृ॒ड॒त॒ । ते । न॒: । अधि॑ । ब्रू॒त॒ । तेभ्य॑: । व॒: । नम॑: । तेभ्य॑: । व॒: । स्वाहा॑ ॥२६.४॥
स्वर रहित मन्त्र
येस्यां स्थोदीच्यां दिशि प्रविध्यन्तो नाम देवास्तेषां वो वात इषवः। ते नो मृडत ते नोऽधि ब्रूत तेभ्यो वो नमस्तेभ्यो वः स्वाहा ॥
स्वर रहित पद पाठये । अस्याम् । स्थ । उदीच्याम् । दिशि । प्रऽविध्यन्त: । नाम । देवा: । तेषाम् । व: । वात: । इषव: । ते । न: । मृडत । ते । न: । अधि । ब्रूत । तेभ्य: । व: । नम: । तेभ्य: । व: । स्वाहा ॥२६.४॥
अथर्ववेद - काण्ड » 3; सूक्त » 26; मन्त्र » 4
मन्त्र विषय - যুদ্ধগীতিঃ
भाषार्थ -
(যে) যে তোমরা (অস্যাম্) এই (উদীচ্যাম্) উত্তর বা বাম দিকের (দিশি) দিশায় (প্রবিধ্যন্তঃ) বিদ্ধকারী (নাম) নাম (দেবাঃ) বিজয় অভিলাষী বীর (স্থ) হও, (তেষাম্ বঃ) সেই তোমাদের (বাতঃ) পবন হলো (ইষবঃ) তীর, (তে) সেই তোমরা (নঃ) আমাদের জন্য (অধি) অধিকারপূর্বক (ব্রূত) বলো, (তেভ্যঃ বঃ) সেই তোমাদের জন্য (নমঃ) সৎকার বা অন্ন হোক, (তেভ্যঃ বঃ) সেই তোমাদের জন্য (স্বাহা) সুন্দর বাণী [প্রশংসা] হোক॥৪॥
भावार्थ - উত্তর বা বাম দিকের দিশায় বর্শা, বল্লম, গুলি প্রভৃতি দ্বারা ছেদনকারী, বায়ু বিদ্যায় কুশল যোদ্ধা, বায়ব্য অস্ত্র-শস্ত্র, বিমান আদি দ্বারা শত্রুদের জয় করে নিজের রাজার জয়জয়কার ঘোষণা করুক, এবং রাজা সৎকারপূর্বক উচ্চ অধিকার প্রদান করে তাঁদের উৎসাহ বৃদ্ধি করুক ॥৪॥
इस भाष्य को एडिट करें