English
Sidebar
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 106/ मन्त्र 1
सूक्त - गोषूक्त्यश्वसूक्तिनौ
देवता - इन्द्रः
छन्दः - उष्णिक्
सूक्तम् - सूक्त-१०६
तव॒ त्यदि॑न्द्रि॒यं बृ॒हत्तव॒ शुष्म॑मु॒त क्रतु॑म्। वज्रं॑ शिशाति धि॒षणा॒ वरे॑ण्यम् ॥
स्वर सहित पद पाठतव॑ । त्यत् । इ॒न्द्रि॒यम् । बृ॒हत् । तव॑ । शुष्म॑म् । उ॒त । क्रतु॑म् ॥ वज्र॑म् । शि॒शा॒ति॒ । धि॒षणा॑ । वरे॑ण्यम् ॥१०६.१॥
स्वर रहित मन्त्र
तव त्यदिन्द्रियं बृहत्तव शुष्ममुत क्रतुम्। वज्रं शिशाति धिषणा वरेण्यम् ॥
स्वर रहित पद पाठतव । त्यत् । इन्द्रियम् । बृहत् । तव । शुष्मम् । उत । क्रतुम् ॥ वज्रम् । शिशाति । धिषणा । वरेण्यम् ॥१०६.१॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 106; मन्त्र » 1
भाषार्थ -
হে পরমেশ্বর! (তব) আপনার (ত্যৎ) সেই (বৃহৎ ইন্দ্রিয়ম্) মহা-ঐশ্বর্য, (তব) আপনার (শুষ্মম্) রৌদ্র-বল, (উত) এবং (ক্রতুম্) প্রজ্ঞা এবং ক্রিয়াশক্তি, তথা (বরেণ্যং বজ্রম্) পাপ থেকে নিবারণকারী সর্বশ্রেষ্ঠ ন্যায়-বজ্রের বিষয়ে—(ধিষণা) বুদ্ধিপ্রদা বেদবাণী, (শিশাতি) আমাদের সম্যক্ জ্ঞান প্রদান করে।
- [ইন্দ্রিম্=ধনম্ (নিঘং০ ২.১০)। শুষ্মম্=বলম্ (নিঘং॰০ ২.৯), অর্থাৎ শুষ্ককারী বল, পাপীদের শোষণকারী বল। ক্রতুঃ=প্রজ্ঞা (নিঘং০ ৩.৯); কর্ম (নিঘং০ ২.১)। ধিষণা=বাক্ (নিঘং০ ১.১১); ধিষণা=বাক্, ধী-সানিনী (নিরু০ ৮.১.৩)। ধীঃ=বুদ্ধি, জ্ঞান+ষণু দানে, বা ষণ সম্ভক্তৌ।]
इस भाष्य को एडिट करें