अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 125/ मन्त्र 4
सूक्त - सुर्कीतिः
देवता - अश्विनीकुमारौ
छन्दः - अनुष्टुप्
सूक्तम् - सूक्त-१२५
यु॒वं सु॒राम॑मश्विना॒ नमु॑चावासु॒रे सचा॑। वि॑पिपा॒ना शु॑भस्पती॒ इन्द्रं॒ कर्म॑स्वावतम् ॥
स्वर सहित पद पाठयु॒वम् । सु॒राम॑म् । अ॒श्वि॒ना॒ । नमु॑चौ । आ॒सु॒रे । सचा॑ ॥ वि॒ऽपि॒पा॒ना । शु॒भ॒: । प॒ती॒ इति॑ । इन्द्र॑म् । कर्म॑ऽसु । आ॒व॒त॒म् ॥१२५.४॥
स्वर रहित मन्त्र
युवं सुराममश्विना नमुचावासुरे सचा। विपिपाना शुभस्पती इन्द्रं कर्मस्वावतम् ॥
स्वर रहित पद पाठयुवम् । सुरामम् । अश्विना । नमुचौ । आसुरे । सचा ॥ विऽपिपाना । शुभ: । पती इति । इन्द्रम् । कर्मऽसु । आवतम् ॥१२५.४॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 125; मन्त्र » 4
भाषार्थ -
(আসুরে) মেঘ-সম্বন্ধী (নমুচৌ) জলের মোচন না হলে অর্থাৎ বর্ষার অভাবে (অশ্বিনা) অশ্বসম্পন্ন, হে প্রধানমন্ত্রী তথা প্রধান সেনাপতি! (যুবম্) তোমরা (সচা) পরস্পরের সহযোগিতা দ্বারা (সুরামম্) উত্তম তথা রমণীয় রাষ্ট্রের পূর্ণরূপে রক্ষা করো। তোমরা দুজন (বিপিপানা=বিপিপানৌ) বিশেষরূপে রাষ্ট্রের রক্ষক, তথা (শুভস্পতী) রাষ্ট্রের শুভ কর্মের রক্ষক। এবং (কর্মসু) সম্রাটের কর্ত্তব্য-কর্মে (ইন্দ্রম্) সম্রাটের (আবতম্) পূর্ণরূপে রক্ষা করো।
- [অসুরঃ= মেঘঃ (নিঘং০ ১.১০)।]
इस भाष्य को एडिट करें