English
Sidebar
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 34/ मन्त्र 7
यस्याश्वा॑सः प्र॒दिशि॒ यस्य॒ गावो॒ यस्य॒ ग्रामा॒ यस्य॒ विश्वे॒ रथा॑सः। यः सूर्यं॒ य उ॒षसं॑ ज॒जान॒ यो अ॒पां ने॒ता स ज॑नास॒ इन्द्रः॑ ॥
स्वर सहित पद पाठयस्य॑ । अश्वा॑स: । प्र॒ऽदिशि॑ । यस्य॑ । गाव॑: । यस्य॑ । ग्रामा॑: । यस्य॑ । विश्वे॑ । रथा॑स: ॥ य: । सूर्य॑म् । य: । उ॒षस॑म् । ज॒जान॑ । य:। अ॒पाम् । ने॒ता । स: । ज॒ना॒स॒: । इन्द्र॑: ॥३३.७॥
स्वर रहित मन्त्र
यस्याश्वासः प्रदिशि यस्य गावो यस्य ग्रामा यस्य विश्वे रथासः। यः सूर्यं य उषसं जजान यो अपां नेता स जनास इन्द्रः ॥
स्वर रहित पद पाठयस्य । अश्वास: । प्रऽदिशि । यस्य । गाव: । यस्य । ग्रामा: । यस्य । विश्वे । रथास: ॥ य: । सूर्यम् । य: । उषसम् । जजान । य:। अपाम् । नेता । स: । जनास: । इन्द्र: ॥३३.७॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 34; मन्त्र » 7
पदार्थ -
शब्दार्थ = ( यस्य ) = जिसकी ( प्रदिशि ) = आज्ञा वा कृपा में ( अश्वासः ) = घोड़े ( यस्य ) = जिसकी आज्ञा व कृपा से ( गाव: ) = गाय, बैल आदि पशु ( यस्य ग्रामाः ) = जिसकी आज्ञा में ग्राम और ( यस्य विश्वे रथास: ) = जिसकी आज्ञा से सब विहार कराने हारे पदार्थ हैं ( यः सूर्यम् ) = जो भगवान् सूर्य को ( यः उषसम् ) = और प्रभात वेला को ( जजान ) = उत्पन्न करता है ( स:अपाम् नेता ) = जो प्रभु जलों का सर्वत्र पहुँचानेवाला है ( जनास: ) = हे मनुष्यो ! ( स इन्द्रः ) = वह बड़े ऐश्वर्यवाला इन्द्र है ।
भावार्थ -
भावार्थ = जिस परमात्मा ने घोड़े, गौएँ, रथ, ग्राम उत्पन्न किये और अपने प्रेमी पुत्रों को ये चीजें प्रदान कीं और जो प्रभु सूर्य और प्रभात वेला को बनानेवाला और जलों को जहाँ कहीं भी पहुँचानेवाला है हे मनुष्यो ! वह परमात्मा इन्द्र है।
इस भाष्य को एडिट करें