English
Sidebar
अथर्ववेद - काण्ड 7/ सूक्त 9/ मन्त्र 2
सूक्त - उपरिबभ्रवः
देवता - पूषा
छन्दः - त्रिष्टुप्
सूक्तम् - स्वस्तिदा पूषा सूक्त
पू॒षेमा आशा॒ अनु॑ वेद॒ सर्वाः॒ सो अ॒स्माँ अभ॑यतमेन नेषत्। स्व॑स्ति॒दा आघृ॑णिः॒ सर्व॑वी॒रोऽप्र॑युच्छन्पु॒र ए॑तु प्रजा॒नन् ॥
स्वर सहित पद पाठपू॒षा । इ॒मा: । आशा॑: । अनु॑ । वे॒द॒ । सर्वा॑: । स: । अ॒स्मान् । अ॑भयऽतमेन । ने॒ष॒त् । स्व॒स्ति॒ऽदा: । आघृ॑णि: । सर्व॑ऽवीर: । अप्र॑ऽयुच्छन् । पु॒र: । ए॒तु॒ । प्र॒ऽजा॒नन् ॥१०.२॥
स्वर रहित मन्त्र
पूषेमा आशा अनु वेद सर्वाः सो अस्माँ अभयतमेन नेषत्। स्वस्तिदा आघृणिः सर्ववीरोऽप्रयुच्छन्पुर एतु प्रजानन् ॥
स्वर रहित पद पाठपूषा । इमा: । आशा: । अनु । वेद । सर्वा: । स: । अस्मान् । अभयऽतमेन । नेषत् । स्वस्तिऽदा: । आघृणि: । सर्वऽवीर: । अप्रऽयुच्छन् । पुर: । एतु । प्रऽजानन् ॥१०.२॥
अथर्ववेद - काण्ड » 7; सूक्त » 9; मन्त्र » 2
पदार्थ -
शब्दार्थ = ( पूषा ) = पोषण कर्ता परमेश्वर ( इमाः सर्वाः आशा: ) = इन सब दिशाओं को ( अनुवेद ) = निरन्तर जानता है । ( सः ) = वह ( अस्मान् ) = हमें ( अभयतमेन ) = अत्यन्त निर्भय मार्ग से ( नेषत् ) = ले चलें । ( स्वस्तिदाः ) = मंगलदाता ( आघृणि: ) = बड़ा प्रकाशमान ( सर्ववीर: ) = सब में वीर ( प्रजानन् ) = अति विद्वान् ( अप्रयुच्छन् ) = विना चूक किए हुए ( पुरः एतु ) = हमारे आगे-आगे चले ।
भावार्थ -
भावार्थ = सर्वव्यापक, मंगलप्रद, सर्ववीर, बड़े विद्वान्, परमेश्वर को सदा सहायक जान कर मनुष्य उत्तम कर्मों में आगे बढ़े। उस प्रभु को सहायक जानता हुआ उसकी भक्ति में सदा लगा रहे ।
इस भाष्य को एडिट करें