Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 38
14 20

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 38/ मन्त्र 14
    ऋषिः - दीर्घतमा ऋषिः देवता - द्यावापृथिवी देवते छन्दः - अतिशक्वरी स्वरः - पञ्चमः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    1

    इ॒षे पि॑न्वस्वो॒र्जे पि॑न्वस्व॒ ब्रह्म॑णे पिन्वस्व क्ष॒त्राय॑ पिन्वस्व॒ द्यावा॑पृथिवी॒भ्यां॑ पिन्वस्व।धर्मा॑सि सु॒धर्मामे॑न्य॒स्मे नृ॒म्णानि॑ धारय॒ ब्र॒ह्म॑ धारय क्ष॒त्रं धा॑रय॒ विशं॑ धारय॥१४॥

    स्वर सहित पद पाठ

    इ॒षे। पि॒न्व॒स्व॒। ऊ॒र्जे। पि॒न्व॒स्व॒। ब्रह्म॑णे। पि॒न्व॒स्व॒। क्ष॒त्राय॑। पि॒न्व॒स्व॒। द्यावा॑पृथि॒वीभ्या॑म्। पि॒न्व॒स्व॒ ॥ धर्म॑। अ॒सि॒। सु॒धर्मेति॑ सु॒ऽधर्म॑। अमे॑नि। अ॒स्मेऽइत्य॒स्मे। नृ॒म्णानि॑। धा॒र॒य॒। ब्रह्म॑। धा॒र॒य॒। क्ष॒त्रम्। धा॒र॒य॒। विश॑म्। धा॒र॒य॒ ॥१४ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    इषे पिन्वस्वोर्जे पिन्वस्व ब्रह्मणे पिन्वस्व क्षत्राय पिन्वस्व द्यावापृथिवीभ्याम्पिन्वस्व । धर्मासि सुधर्मामेन्यस्मे नृम्णानि धारय ब्रह्म धारय क्षत्रन्धारय विशन्धारय ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    इषे। पिन्वस्व। ऊर्जे। पिन्वस्व। ब्रह्मणे। पिन्वस्व। क्षत्राय। पिन्वस्व। द्यावापृथिवीभ्याम्। पिन्वस्व॥ धर्म। असि। सुधर्मेति सुऽधर्म। अमेनि। अस्मेऽइत्यस्मे। नृम्णानि। धारय। ब्रह्म। धारय। क्षत्रम्। धारय। विशम्। धारय॥१४॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 38; मन्त्र » 14
    Acknowledgment

    व्याखान -

    हे सर्व सुख देणारया ईश्वरा! (इषे) आम्हाला उत्तम अन्न देऊन आमचे पोषण कर, अपचन अथवा अजीर्ण या रोगांपासून तू आम्हाला वाचव. अन्नावाचून आम्ही दुःखी होता कामा नये, हे महाबली! (ऊर्जे) आम्ही अत्यंत पराक्रमी बनावे म्हणून आम्हाला पुष्ट कर. (ब्रह्मणे) हे वेदांची उत्पत्ती करणाऱ्या! ईश्वरा सत्य वेद विद्येसाठी बुद्धीचे बळ दे. हे महाराजाधिराजा! परमब्रम्हा! (क्षत्राय) एकछत्री चक्रवर्ती राज्य स्थापन करण्यासाठी शौर्य, धैर्य, नीती, विनय, पराक्रम आणि बळ इत्यादी गुणांचे संवर्धन व्हावे अशा रीतीने आम्हाला पुष्ट कर. अन्य देशांच्या राजांनी आम्हाला कधीही पराधीन करता कामा नये. हे स्वर्ग ब पृथ्वीच्या ईश्वरा! (द्यावापृथिवीभ्याम्) स्वर्ग [परम उत्कृष्ट मोक्षसुख] पृथ्वी [संसारसुख] या दोहोंसाठी आम्हाला सामर्थ्य दे. हे धर्मशीलयुक्त ईश्वरा तू धार्मिक व धर्मस्वरूप आहेस. आम्हाला ही कृपा करून धर्मात्मा बनव. (अमेनि) तू निवैर आहेस. आम्हालाही निवैर कर. (नृम्णानि) तुझ्या कृपेने आम्हाला विद्या, पुरुषार्थ, हत्ती, घोडे, सोने, हिरे इत्यादी रत्ने, उत्कृष्ट राज्य व उत्तम पुरुष आणि प्रेम मिळू दे. त्यांच्या विना आम्ही दुःखी होता कामा नये. हे सर्वाधिपते! आमच्या राज्यात ब्राह्मण [संपूर्ण विद्या व सदगुणयुक्त] क्षत्रिय [बुद्धि, विद्या शौर्यानी युक्त] “विश” अनेक विद्यायुक्त उद्योग, बुद्धि, विद्या, धन, ब धान्य इत्यादींनी युक्त लोक व सेवा करणारे शूद्र असावेत. या सर्वांचे धारण तू कर व ज्यामूळे आमचे अखंडित ऐश्वर्य नेहमी टिकावे अशी कृपा कर.॥३१॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top