Sidebar
सामवेद के मन्त्र
सामवेद - मन्त्रसंख्या 247
ऋषिः - गोतमो राहूगणः
देवता - इन्द्रः
छन्दः - बृहती
स्वरः - मध्यमः
काण्ड नाम - ऐन्द्रं काण्डम्
1
त्व꣢म꣣ङ्ग꣡ प्र श꣢꣯ꣳसिषो दे꣣वः꣡ श꣢विष्ठ꣣ म꣡र्त्य꣢म् । न꣢꣫ त्वद꣣न्यो꣡ म꣢घवन्नस्ति मर्डि꣣ते꣢न्द्र꣣ ब्र꣡वी꣢मि ते꣣ व꣡चः꣢ ॥२४७॥
स्वर सहित पद पाठत्व꣢म् । अ꣣ङ्ग꣢ । प्र । शँ꣣सिषः । देवः꣢ । श꣣विष्ठ । म꣡र्त्य꣢꣯म् । न । त्वत् । अ꣣न्यः꣢ । अ꣣न् । यः꣢ । म꣣घवन् । अस्ति । मर्डिता꣢ । इ꣡न्द्र꣢꣯ । ब्र꣡वी꣢꣯मि । ते꣣ । व꣡चः꣢꣯ ॥२४७॥
स्वर रहित मन्त्र
त्वमङ्ग प्र शꣳसिषो देवः शविष्ठ मर्त्यम् । न त्वदन्यो मघवन्नस्ति मर्डितेन्द्र ब्रवीमि ते वचः ॥२४७॥
स्वर रहित पद पाठ
त्वम् । अङ्ग । प्र । शँसिषः । देवः । शविष्ठ । मर्त्यम् । न । त्वत् । अन्यः । अन् । यः । मघवन् । अस्ति । मर्डिता । इन्द्र । ब्रवीमि । ते । वचः ॥२४७॥
सामवेद - मन्त्र संख्या : 247
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 3; अर्ध-प्रपाठक » 2; दशतिः » 1; मन्त्र » 5
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 3; खण्ड » 2;
Acknowledgment
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 3; अर्ध-प्रपाठक » 2; दशतिः » 1; मन्त्र » 5
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 3; खण्ड » 2;
Acknowledgment
विषय - परमेश्वराला आणि इंद्राला प्रार्थना -
शब्दार्थ -
(अड्ग) (शविष्ठ) सर्वांहून अधिक बली हे परमेश्वर वा हे राजा, (देवः) दिव्य गुणयुक्त (त्वम्) आपण (मर्त्यम्) मनुष्याला (मज उपासकाला) (प्रशंसिषः) प्रशंसापात्र करा (माझ्यावर अनुग्रह कर) हे (मधवन्) ऐश्वर्यशाली परमेश्वर वा राजा, (त्वत् अन्यः) तुमच्या व्यतिरिक्त कोणीही (मडिता) सुखदाता (न अस्ति) नाही. हे (इन्द्र) विघ्नविदारक, सिद्धिदायक परमेश्वर, हे राजा, मी (वे) तुमच्यासाठी हे (वचः) वचन, (ब्रवीमि) बोलत आहे (सुखासाठी व कृपेसाठी याचना करीत आहे.)।।५।।
भावार्थ - हे सर्व बलवंतामध्ये बलिष्ठ हे दिव्यगुणागार, हे सकल ऐश्वर्यशाली, न्याय, विद्या, विवेक, दया आदी ऐश्वर्याचे निधी हे परमेश्वरा वा हे राजा, कधी कधी आम्ही उपासक / प्रजाजन अधर्माचरणात लीन होऊन जगात निंदनीय ठरतो. आपण कृपा करून आम्हाला धर्म मार्गाचे अनुसरण करणे व शुभ कर्मे करण्यासाठी प्रोत्साहित करा की ज्यायोगे आम्ही जगी प्रशंसनीय ठरू.।।५।।
विशेष -
या मंत्रात श्लेष अलंकार आहे.।।५।।