ऋग्वेद - मण्डल 2/ सूक्त 37/ मन्त्र 6
ऋषिः - गृत्समदः शौनकः
देवता - अग्निः
छन्दः - भुरिक्त्रिष्टुप्
स्वरः - धैवतः
जोष्य॑ग्ने स॒मिधं॒ जोष्याहु॑तिं॒ जोषि॒ ब्रह्म॒ जन्यं॒ जोषि॑ सुष्टु॒तिम्। विश्वे॑भि॒र्विश्वाँ॑ ऋ॒तुना॑ वसो म॒ह उ॒शन्दे॒वाँ उ॑श॒तः पा॑यया ह॒विः॥
स्वर सहित पद पाठजोषि॑ । अ॒ग्ने॒ । स॒म्ऽइध॑म् । जोषि॑ । आऽहु॑तिम् । जोषि॑ । ब्रह्म॑ । जन्य॑म् । जोषि॑ । सु॒ऽस्तु॒तिम् । विश्वे॑भिः । विश्वा॑न् । ऋ॒तुना॑ । व॒सो॒ इति॑ । म॒हः । उ॒शन् । दे॒वान् । उ॒श॒तः । पा॒य॒य॒ । ह॒विः ॥
स्वर रहित मन्त्र
जोष्यग्ने समिधं जोष्याहुतिं जोषि ब्रह्म जन्यं जोषि सुष्टुतिम्। विश्वेभिर्विश्वाँ ऋतुना वसो मह उशन्देवाँ उशतः पायया हविः॥
स्वर रहित पद पाठजोषि। अग्ने। सम्ऽइधम्। जोषि। आऽहुतिम्। जोषि। ब्रह्म। जन्यम्। जोषि। सुऽस्तुतिम्। विश्वेभिः। विश्वान्। ऋतुना। वसो इति। महः। उशन्। देवान्। उशतः। पायय। हविः॥
ऋग्वेद - मण्डल » 2; सूक्त » 37; मन्त्र » 6
अष्टक » 2; अध्याय » 8; वर्ग » 1; मन्त्र » 6
अष्टक » 2; अध्याय » 8; वर्ग » 1; मन्त्र » 6
Subject [विषय - स्वामी दयानन्द] - The merits and functions of a donor.
Translation [अन्वय - स्वामी दयानन्द] - O virtuous learned person you are ! like the fire in which fuel and oblations etc. are put. You use these articles with love when performing Havan (daily Yajna). You take with love proper food, all good articles that are produced and prepared and the objects of good quality. Desiring the welfare of all great enlightened persons who are willing to co-operate with you in accordance with the needs in different seasons, make arrangements for giving them the good articles worth giving and cause them to drink Soma.
Commentator's Notes [पदार्थ - स्वामी दयानन्द] -
N/A
Purport [भावार्थ - स्वामी दयानन्द] - As the electric fire or energy exists in all objects like wood but does not burn them. so a learned person should dwell with all but should not annihilate or harm them. By so doing, he will be able to accomplish his aim.
Foot Notes - (अग्ने) विद्वत् | अग्नि: कस्मात् अग्रणीभवति (NKT) अग्नि is from अगि-गतो । गतेस्त्रयोऽर्था: ज्ञानं गमनं प्राप्तिश्च Here the first meaning of knowledge has been taken.= O leader shining like the fire. (ब्रह्म) अन्नम् । ब्रह्म इत्यन्ननाम ( N. G. 3, 7 ) = Food. (उशतः) कामयमानान्ः। = Desiring.
इस भाष्य को एडिट करें