ऋग्वेद - मण्डल 3/ सूक्त 43/ मन्त्र 1
ऋषिः - गोपवन आत्रेयः सप्तवध्रिर्वा
देवता - इन्द्र:
छन्दः - विराट्पङ्क्ति
स्वरः - पञ्चमः
आ या॑ह्य॒र्वाङुप॑ वन्धुरे॒ष्ठास्तवेदनु॑ प्र॒दिवः॑ सोम॒पेय॑म्। प्रि॒या सखा॑या॒ वि मु॒चोप॑ ब॒र्हिस्त्वामि॒मे ह॑व्य॒वाहो॑ हवन्ते॥
स्वर सहित पद पाठआ । या॒हि॒ । अ॒र्वाङ् । उप॑ । व॒न्धु॒रे॒ऽस्थाः । तव॑ । इत् । अनु॑ । प्र॒ऽदिवः॑ । सो॒म॒ऽपेय॑म् । प्रि॒या । सखा॑या । वि । मु॒च॒ । उप॑ । ब॒र्हिः । त्वाम् । इ॒मे । ह॒व्य॒ऽवाहः॑ । ह॒व॒न्ते॒ ॥
स्वर रहित मन्त्र
आ याह्यर्वाङुप वन्धुरेष्ठास्तवेदनु प्रदिवः सोमपेयम्। प्रिया सखाया वि मुचोप बर्हिस्त्वामिमे हव्यवाहो हवन्ते॥
स्वर रहित पद पाठआ। याहि। अर्वाङ्। उप। वन्धुरेऽस्थाः। तव। इत्। अनु। प्रऽदिवः। सोमऽपेयम्। प्रिया। सखाया। वि। मुच। उप। बर्हिः। त्वाम्। इमे। हव्यऽवाहः। हवन्ते॥
ऋग्वेद - मण्डल » 3; सूक्त » 43; मन्त्र » 1
अष्टक » 3; अध्याय » 3; वर्ग » 7; मन्त्र » 1
अष्टक » 3; अध्याय » 3; वर्ग » 7; मन्त्र » 1
Subject [विषय - स्वामी दयानन्द] - The duties and attributes of the enlightened persons are stated.
Translation [अन्वय - स्वामी दयानन्द] - O learned person Indra ! come to us riding thy car which is well-controlled, (lit. descend upon us) to drink the Soma (juice of the various invigorating herbs) prepared by the enlightened persons. Come also to those teachers and preachers who are your dear friends. Along with those persons who perform Yajnas, get rid of all misery (caused by diseases). Take in your company those who follow you to firmament (by aircraft etc.).
Commentator's Notes [पदार्थ - स्वामी दयानन्द] -
N/A
Purport [भावार्थ - स्वामी दयानन्द] - Those who having acquired knowledge, manufacture aircraft and other vehicles and properly using the energy go to the man who accompanied firmament, they root out poverty like a by his dear friends wards off misery.
Foot Notes - (वन्धुरेष्ठाः ) यो बन्धुरे वन्धने तिष्ठति सः । (रथः) बर्हिरित्यन्तरिक्षम् ( N.G. 1,3)। = Well controlled vehicle. (बर्हिः) अंतरिक्षे । =In the firmament. (प्रदिवः) प्रकृष्टो द्योः प्रकाशो येषान्ते = Those who are endowed with the light of knowledge.
इस भाष्य को एडिट करें