English
ऋग्वेद - मण्डल 5/ सूक्त 63/ मन्त्र 3
ऋषिः - अर्चनाना आत्रेयः
देवता - मित्रावरुणौ
छन्दः - निचृज्जगती
स्वरः - निषादः
स॒म्राजा॑ उ॒ग्रा वृ॑ष॒भा दि॒वस्पती॑ पृथि॒व्या मि॒त्रावरु॑णा॒ विच॑र्षणी। चि॒त्रेभि॑र॒भ्रैरुप॑ तिष्ठथो॒ रवं॒ द्यां व॑र्षयथो॒ असु॑रस्य मा॒यया॑ ॥३॥
स्वर सहित पद पाठस॒म्ऽराजौ॑ । उ॒ग्रा । वृ॒ष॒भा । दि॒वः । पती॑ इति॑ । पृ॒थि॒व्याः । मि॒त्रावरु॑णा । विच॑र्षणी॒ इति॒ विऽच॑र्षणी । चि॒त्रेभिः॑ । अ॒भ्रैः । उप॑ । ति॒ष्ठ॒थः॒ । रव॑म् । द्याम् । व॒र्ष॒य॒थः॒ । असु॑रस्य । मा॒यया॑ ॥
स्वर रहित मन्त्र
सम्राजा उग्रा वृषभा दिवस्पती पृथिव्या मित्रावरुणा विचर्षणी। चित्रेभिरभ्रैरुप तिष्ठथो रवं द्यां वर्षयथो असुरस्य मायया ॥३॥
स्वर रहित पद पाठसम्ऽराजौ। उग्रा। वृषभा। दिवः। पती इति। पृथिव्याः। मित्रावरुणा। विचर्षणी इति विऽचर्षणी। चित्रेभिः। अभ्रैः। उप। तिष्ठथः। रवम्। द्याम्। वर्षयथः। असुरस्य। मायया ॥३॥
ऋग्वेद - मण्डल » 5; सूक्त » 63; मन्त्र » 3
अष्टक » 4; अध्याय » 4; वर्ग » 1; मन्त्र » 3
अष्टक » 4; अध्याय » 4; वर्ग » 1; मन्त्र » 3
Subject [विषय - स्वामी दयानन्द] - The same subject of Mitrāvarunau is continued.
Translation [अन्वय - स्वामी दयानन्द] - O king and minister ! as the air and sun are mighty and causers of rain, that the sustainers of the earth and light, illuminators, remain with wonderful clouds with the covering of the cloud, cause and sound and light, in the same manner, you dwell near your people and rain good desires or fulfil them with good intellect of the life-giver.
Commentator's Notes [पदार्थ - स्वामी दयानन्द] -
N/A
Foot Notes - (असुरस्य) मेघस्य । असुर इति मेघनाम (NG I, 10)। = Of the cloud (विचर्षणी) प्रकाशको । विचर्षणिरिति पश्यतिकर्मा (NG 3, 11) Illuminators. (द्याम् ) काशम् । (द्याम) दिवुघातोद्युत्यर्थमादायकाशार्थोऽत्र = Light.
इस भाष्य को एडिट करें