English
ऋग्वेद - मण्डल 6/ सूक्त 5/ मन्त्र 2
ऋषिः - भरद्वाजो बार्हस्पत्यः
देवता - अग्निः
छन्दः - निचृत्त्रिष्टुप्
स्वरः - धैवतः
त्वे वसू॑नि पुर्वणीक होतर्दो॒षा वस्तो॒रेरि॑रे य॒ज्ञिया॑सः। क्षामे॑व॒ विश्वा॒ भुव॑नानि॒ यस्मि॒न्त्सं सौभ॑गानि दधि॒रे पा॑व॒के ॥२॥
स्वर सहित पद पाठत्वे इति॑ । वसू॑नि । पु॒रु॒ऽअ॒णी॒क॒ । हो॒तः॒ । दो॒षा । वस्तोः॑ । आ । ई॒रि॒रे॒ । य॒ज्ञिया॑सः । क्षाम॑ऽइव । विश्वा॑ । भुव॑नानि । यस्मि॑न् । सम् । सौभ॑गानि । द॒धि॒रे । पा॒व॒के ॥
स्वर रहित मन्त्र
त्वे वसूनि पुर्वणीक होतर्दोषा वस्तोरेरिरे यज्ञियासः। क्षामेव विश्वा भुवनानि यस्मिन्त्सं सौभगानि दधिरे पावके ॥२॥
स्वर रहित पद पाठत्वे इति। वसूनि। पुरुऽअणीक। होतः। दोषा। वस्तोः। आ। ईरिरे। यज्ञियासः। क्षामऽइव। विश्वा। भुवनानि। यस्मिन्। सम्। सौभगानि। दधिरे। पावके ॥२॥
ऋग्वेद - मण्डल » 6; सूक्त » 5; मन्त्र » 2
अष्टक » 4; अध्याय » 5; वर्ग » 7; मन्त्र » 2
अष्टक » 4; अध्याय » 5; वर्ग » 7; मन्त्र » 2
Subject [विषय - स्वामी दयानन्द] - What should men achieve and in whose presence, is told.
Translation [अन्वय - स्वामी दयानन्द] - O king! you are the master of many armies. O liberal donor! let us honor you, because under your auspices as purifier like the fire and guardian, the performers of Yajnas urge the people of the whole world to acquire wealth (of all kinds) and all living beings have established their happiness on them on firm ground and by them all their prosperity is upheld.
Commentator's Notes [पदार्थ - स्वामी दयानन्द] -
N/A
Purport [भावार्थ - स्वामी दयानन्द] - It is only when a noble king is there as protector, that the subjects grow every day and in every night and enjoy happiness by acquiring wealth.
Foot Notes - (पुरवणीक) पुरुणयनेकानि सैन्यानि यस्य तत्संबुद्धौ। = The master (or commander. Ed.) of many armies. (दोषा) रात्रौ । दोषा इति रात्रिनाम (NG 1, 7) वस्तोरित्यहर्नाम (NG 1, 9) | = In day time, and at night.
इस भाष्य को एडिट करें