Sidebar
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 121/ मन्त्र 1
अ॒भि त्वा॑ शूर नोनु॒मोऽदु॑ग्धा इव धे॒नवः॑। ईशा॑नम॒स्य जग॑तः स्व॒र्दृश॒मीशा॑नमिन्द्र त॒स्थुषः॑ ॥
स्वर सहित पद पाठअ॒भि । त्वा॒ । शू॒र॒ । नो॒नु॒म॒: । अदु॑ग्धा:ऽइव । धे॒नव॑: ॥ ईशा॑नम् । अ॒स्य । जग॑त: । स्व॒:ऽदृश॑म् । ईशा॑नम् । इ॒न्द्र॒ । त॒स्थुष॑: ॥१२१.१॥
स्वर रहित मन्त्र
अभि त्वा शूर नोनुमोऽदुग्धा इव धेनवः। ईशानमस्य जगतः स्वर्दृशमीशानमिन्द्र तस्थुषः ॥
स्वर रहित पद पाठअभि । त्वा । शूर । नोनुम: । अदुग्धा:ऽइव । धेनव: ॥ ईशानम् । अस्य । जगत: । स्व:ऽदृशम् । ईशानम् । इन्द्र । तस्थुष: ॥१२१.१॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 121; मन्त्र » 1
मन्त्र विषय - পরমেশ্বরগুণোপদেশঃ
भाषार्थ -
(শূর) হে বীর (ইন্দ্র) ইন্দ্র! [পরমেশ্বর] (অদুগ্ধাঃ) দুগ্ধপূর্ণ (ধেনবঃ ইব) গাভীর সমান [নত হয়ে] আমরা (অস্য) এই (জগতঃ) জঙ্গমের (ঈশানম্) স্বামী এবং (তস্থুষঃ) স্থাবরের (ঈশানম্) স্বামী, এবং (স্বর্দৃশম্) সুখ প্রদর্শক (ত্বা) তোমাকে (অভি) সর্বদিক থেকে (নোনুমঃ) অত্যন্ত স্তুতি/প্রশংসা করি॥১॥
भावार्थ - দুগ্ধবতী গাভী যেমন দুগ্ধ দানের জন্য নত হয়, তেমনই বিদ্যা আদি শুভ গুণসমূহে পরিপূর্ণ হয়ে মনুষ্য, পরমেশ্বরের মহিমা দেখে নম্র হয়ে সংসারে/জগতে উপকার করুক ॥১॥ এই সূক্ত ঋগ্বেদে আছে-৭।৩২।২২, ২৩; যজুর্বেদ ২৭।৩, ৩৬, সামবেদ উ০ ১।১।১১। ম০ ১ সামবেদ ৩।৩। ॥
इस भाष्य को एडिट करें