English
Sidebar
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 53/ मन्त्र 1
क ईं॑ वेद सु॒ते सचा॒ पिब॑न्तं॒ कद्वयो॑ दधे। अ॒यं यः पुरो॑ विभि॒नत्त्योज॑सा मन्दा॒नः शि॒प्र्यन्ध॑सः ॥
स्वर सहित पद पाठक: । ई॒म् । वे॒द॒ । सु॒ते । सचा॑ । पिब॑न्तम् । कत् । वय॑: । द॒धे॒ ॥ अ॒यम् । य: । पुर॑:। वि॒ऽभि॒नत्ति॑ । ओज॑सा । म॒न्दा॒न: । शि॒प्री । अन्ध॑स: ॥ ५३.१॥
स्वर रहित मन्त्र
क ईं वेद सुते सचा पिबन्तं कद्वयो दधे। अयं यः पुरो विभिनत्त्योजसा मन्दानः शिप्र्यन्धसः ॥
स्वर रहित पद पाठक: । ईम् । वेद । सुते । सचा । पिबन्तम् । कत् । वय: । दधे ॥ अयम् । य: । पुर:। विऽभिनत्ति । ओजसा । मन्दान: । शिप्री । अन्धस: ॥ ५३.१॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 53; मन्त्र » 1
मन्त्र विषय - সেনানীলক্ষণোপদেশঃ
भाषार्थ -
(কঃ) কে (সচা) নিত্য মেল-বন্ধনের সহিত (সুতে) তত্ত্ব রস (পিবন্তম্) পানকারী (ঈম্) প্রাপ্তিযোগ্য [সেনাপতি] কে (বেদ) জানে ? (কৎ) কতটুকু (বয়ঃ) জীবনসামর্থ্য [পরাক্রম] (দধে) তিনি ধারণ করেন ? (অয়ম্) এই (যঃ) যে (শিপ্রী) দৃঢ় চোয়ালযুক্ত, (অন্ধসঃ) অন্নের (মন্দানঃ) আনন্দ প্রদানকারী [বীর] (ওজসা) বল দ্বারা (পুরঃ) দূর্গ সমূহকে (বিভিনত্তি) চূর্ণ বিচূর্ণ করেন ॥১॥
भावार्थ - যে পরাক্রমী পুরুষের শরীর বল এবং বুদ্ধিবল এর অভিপ্রায় সামান্য মনুষ্য জানে না, সেই নীতিজ্ঞ অন্নাদি পদার্থ একত্র করে শত্রুদের বিরুদ্ধে জয় লাভ করেন ॥১।। এই তৃচ ঋগ্বেদে আছে-৮।৩৩।৭-৯, সামবেদ-উ০ ৮।২। তৃচ ১৫, আছে-অথ০ ২।৫৭।১১-১৩, মন্ত্র ১ সামবেদ-পূ০ ৪।১।৫ ॥
इस भाष्य को एडिट करें