ऋग्वेद - मण्डल 10/ सूक्त 145/ मन्त्र 3
ऋषिः - इन्द्राणी
देवता - उपनिषत्सपत्नीबाधनम्
छन्दः - स्वराडार्च्यनुष्टुप्
स्वरः - गान्धारः
उत्त॑रा॒हमु॑त्तर॒ उत्त॒रेदुत्त॑राभ्यः । अथा॑ स॒पत्नी॒ या ममाध॑रा॒ साध॑राभ्यः ॥
स्वर सहित पद पाठउत्ऽत॑रा । अ॒हम् । उ॒त्ऽत॒रे॒ । उ॒त्ऽत॒रा । इत् । उत्ऽत॑राभ्यः । अथ॑ । स॒ऽपत्नी॑ । या । मम॑ । अध॑रा । सा । अध॑राभ्यः ॥
स्वर रहित मन्त्र
उत्तराहमुत्तर उत्तरेदुत्तराभ्यः । अथा सपत्नी या ममाधरा साधराभ्यः ॥
स्वर रहित पद पाठउत्ऽतरा । अहम् । उत्ऽतरे । उत्ऽतरा । इत् । उत्ऽतराभ्यः । अथ । सऽपत्नी । या । मम । अधरा । सा । अधराभ्यः ॥ १०.१४५.३
ऋग्वेद - मण्डल » 10; सूक्त » 145; मन्त्र » 3
अष्टक » 8; अध्याय » 8; वर्ग » 3; मन्त्र » 3
अष्टक » 8; अध्याय » 8; वर्ग » 3; मन्त्र » 3
पदार्थः -
(उत्तरे-उत्तरा) हे उत्कृष्टे सोमोषधे ! त्वामोषधिषूत्कृष्टा (अहम्-उत्तराभ्यः-उत्तरा) अहमध्यात्मविद्या सर्वाभ्य उत्कृष्टाभ्यो विद्याभ्य उत्कृष्टाऽस्मि (अथ) अथ च (या मम सपत्नी-अधरा) या मम सपत्नी कामवासना साऽधराऽस्ति (अधराभ्यः-अधरा) निकृष्टाभ्यो निकृष्टाऽस्ति ॥३॥