साइडबार
ऋग्वेद मण्डल - 1 के सूक्त 39 के मन्त्र
मण्डल के आधार पर मन्त्र चुनें
अष्टक के आधार पर मन्त्र चुनें
ऋग्वेद - मण्डल 1/ सूक्त 39/ मन्त्र 2
स्थि॒रा वः॑ स॒न्त्वायु॑धा परा॒णुदे॑ वी॒ळू उ॒त प्र॑ति॒ष्कभे॑ । यु॒ष्माक॑मस्तु॒ तवि॑षी॒ पनी॑यसी॒ मा मर्त्य॑स्य मा॒यिनः॑ ॥
स्वर सहित पद पाठस्थि॒रा । वः॒ । स॒न्तु॒ । आयु॑धा । प॒रा॒ऽनुदे॑ । वी॒ळु । उ॒त । प्र॒ति॒ऽस्कभे॑ । यु॒ष्माक॑म् । अ॒स्तु॒ । तवि॑षी । पनी॑यसी । मा । मर्त्य॑स्य । मा॒यिनः॑ ॥
स्वर रहित मन्त्र
स्थिरा वः सन्त्वायुधा पराणुदे वीळू उत प्रतिष्कभे । युष्माकमस्तु तविषी पनीयसी मा मर्त्यस्य मायिनः ॥
स्वर रहित पद पाठस्थिरा । वः । सन्तु । आयुधा । परानुदे । वीळु । उत । प्रतिस्कभे । युष्माकम् । अस्तु । तविषी । पनीयसी । मा । मर्त्यस्य । मायिनः॥
ऋग्वेद - मण्डल » 1; सूक्त » 39; मन्त्र » 2
अष्टक » 1; अध्याय » 3; वर्ग » 18; मन्त्र » 2
अष्टक » 1; अध्याय » 3; वर्ग » 18; मन्त्र » 2
विषय - प्रार्थनाविषयः
व्याखान -
[परमेश्वरो हि सर्वजीवेभ्य आशीर्ददाति] ईश्वर सबै जीव हरु लाई आशीर्वाद दिनु हुन्छ हे जीव ! वः = [युष्माकम् ] तिमीहरुका लागी आयुधा = आयुध अर्थात् शतघ्नी [तोप], भुशुण्डी [ बन्दूक], धनुष-बाण करवाल अर्थात् तलवार शक्ति अर्थात् बरछी आदि शस्त्र स्थिरा= स्थिर र वीळू दृढ हुन् । कुन प्रयोजनका लागी हुन् ? पराणुदे = तिम्रा शत्रु हरु को पराजय का लागी, जसमा तिम्रा शत्रु हरु ले तिमीलाई कहिल्यै पनि दुःख दिन नसकून् अनि उत, प्रतिष्कभे= शत्रु हरु को वेग लाई थाम्न का लागी युष्माकमस्तु, तविषी पनीयसी = तिम्रो बलरूप उत्तम सेना सकल संसार मा प्रशंसित होस्, जसले तिमी संग लड्न का लागी शत्रु को कुनै संकल्प पनि नहोस्, परन्तु मा मर्त्यस्य मायिनः= जुन अन्यायकारी मनुष्य छ, तेसलाई मँ आशीर्वाद दिन्न । दुष्ट, पापी, ईश्वर भक्तिरहित मानिस को बल र राज्यैश्वर्यादि कहिल्यै बढ्दैन, तेसको सदा पराजय नै हुनेछ । [भक्तजन प्रार्थना गर्दछन् ] हे बन्धु वर्ग हो ! आउनुहोस् हामी सबैजना मिलेर समस्त दुःख हरु को विनाश र विजय का लागीईश्वर लाई प्रसन्न पारौं, ईश्वर ले आशीर्वाद दिनेछन् । जसले हाम्रा वैरी हरु कहिल्यै बढ्न् न सकूँन् ॥२२॥
इस भाष्य को एडिट करें