Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 23
19

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 23/ मन्त्र 19
    ऋषिः - प्रजापतिर्ऋषिः देवता - गणपतिर्देवता छन्दः - शक्वरी स्वरः - धैवतः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    1

    ग॒णानां॑ त्वा ग॒णप॑तिꣳहवामहे प्रि॒याणां॑ त्वा प्रि॒यप॑तिꣳहवामहे निधी॒नां त्वा॑ निधि॒पति॑ꣳ हवामहे वसो मम। आहम॑जानि गर्भ॒धमा त्वम॑जासि गर्भ॒धम्॥१९॥

    स्वर सहित पद पाठ

    ग॒णाना॑म्। त्वा॒। ग॒णप॑ति॒मिति॑ ग॒णऽप॑तिम्। ह॒वा॒म॒हे॒। प्रि॒याणा॑म्। त्वा॒। प्रि॒यप॑ति॒मिति॑ प्रि॒यऽप॑तिम्। ह॒वा॒म॒हे॒। नि॒धी॒नामिति॑ निऽधी॒नाम्। त्वा॒। नि॒धि॒पति॒मिति॑ निधि॒ऽपति॑म्। ह॒वा॒म॒हे॒। व॒सो॒ऽइति॑ वसो। मम॑। आ। अ॒हम्। अ॒जा॒नि॒। ग॒र्भ॒धमिति॑ गर्भ॒ऽधम्। आ। त्वम्। अ॒जा॒सि॒। ग॒र्भ॒धमिति॑ गर्भ॒ऽधम् ॥१९ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    गणानान्त्वा गणपतिँ हवामहे प्रियाणान्त्वा प्रियपतिँ हवामहे निधीनान्त्वा निधिपतिँ हवामहे वसो मम । आहमजानि गर्भधमा त्वमजासि गर्भधम् ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    गणनाम्। त्वा। गणपतिमिति गणऽपतिम्। हवामहे। प्रियाणाम्। त्वा। प्रियपतिमिति प्रियऽपतिम्। हवामहे। निधीनामिति निऽधीनाम्। त्वा। निधिपतिमिति निधिऽपतिम्। हवामहे। वसोऽइति वसो। मम। आ। अहम्। अजानि। गर्भधमिति गर्भऽधम्। आ। त्वम्। अजासि। गर्भधमिति गर्भऽधम्॥१९॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 23; मन्त्र » 19
    Acknowledgment

    व्याखान -

    हे समूहाधिपते ! त्वा = तपाईं मेरा गणानाम् = गण= समस्त समूह हरु का पति हुनाले तपाईंलाई गणपतिम् ='गणपति' नामले हवामहे= पुकार्द छु तथा मेरा प्रियाणाम् = प्रिय कर्मकारी, पदार्थ र जनसमूह का ‘पति’ पालक पनि तपाईं नै हुनुहुन्छ । एसले त्वा = तपाईंलाई प्रियपतिम् = 'प्रियपति' भनेर मँ अवश्य स्वीकार्दछु एवं मेरा निधीनां त्वा निधिपतिम् = सबै निधि हरु का पति हुनाले तपाईंलाई मँ ‘निधिपति’ भनेर स्वीकारूँ । हे वसो != सम्पूर्ण जगत् जुन तपाई को सामर्थ्य बाट उत्पन्न भएर बसेको छ, तेस 'गर्भ' निज सामर्थ्य लाई धारण र पोषण गर्ने भनी मँ तपाईंलाई मात्रै जानूँ गर्भधम्= गर्भ सबैको कारण तपाईंको सामर्थ्य हो, यसैले सबै जगत् लाई धारण र पोषण गर्दछ । यो जीव आदी सशरीर प्राणीजगत् त जन्मिन्छ र मर्द छ परन्तु तपाईं सदैव अजा असि= अजन्मा र अमृतस्वरूप हुनुहुन्छ । तपाईं का कृपा ले मँ अधर्म अविद्या र दुष्टभावादि लाई अजानि-टाढा फ्याँकि दिन्छु तथा हामी सबै तपाईं लाई नै हवामहे अत्यन्त स्पर्धा [प्राप्तिको इच्छा] गर्द छौं र अब प्रभो तपाईं हामीलाई चाँडै प्राप्त हुनु होस्, तपाईं प्राप्त हुनमा थोरै पनि विलम्ब हुनगयो भने हाम्रो कहीं पनि ठेगान हुने छैन ॥४६॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top