English
Sidebar
अथर्ववेद - काण्ड 1/ सूक्त 13/ मन्त्र 3
सूक्त - भृग्वङ्गिराः
देवता - विद्युत्
छन्दः - चतुष्पाद्विराड् जगती
सूक्तम् - विद्युत सूक्त
प्रव॑तो नपा॒न्नम॑ ए॒वास्तु॒ तुभ्यं॒ नम॑स्ते हे॒तये॒ तपु॑षे च कृण्मः। वि॒द्म ते॒ धाम॑ पर॒मं गुहा॒ यत्स॑मु॒द्रे अ॒न्तर्निहि॑तासि॒ नाभिः॑ ॥
स्वर सहित पद पाठप्रऽव॑त: । न॒पा॒त् । नम॑: । ए॒व । अ॒स्तु॒ । तुभ्य॑म् । नम॑: । ते॒ । हे॒तये॑ । तपु॑षे । च॒ । कृ॒ण्म॒: ।वि॒द्म: । ते॒ । धाम॑ । प॒र॒मम् । गुहा॑ । यत् । स॒मु॒द्रे । अ॒न्त: । निऽहि॑ता । अ॒सि॒ । नाभि॑: ॥
स्वर रहित मन्त्र
प्रवतो नपान्नम एवास्तु तुभ्यं नमस्ते हेतये तपुषे च कृण्मः। विद्म ते धाम परमं गुहा यत्समुद्रे अन्तर्निहितासि नाभिः ॥
स्वर रहित पद पाठप्रऽवत: । नपात् । नम: । एव । अस्तु । तुभ्यम् । नम: । ते । हेतये । तपुषे । च । कृण्म: ।विद्म: । ते । धाम । परमम् । गुहा । यत् । समुद्रे । अन्त: । निऽहिता । असि । नाभि: ॥
अथर्ववेद - काण्ड » 1; सूक्त » 13; मन्त्र » 3
भाषार्थ -
(প্রবতঃ) প্রকৃষ্ট মনুষ্যের (নপাৎ) ধারণকারী পরমেশ্বর! (তুভ্যম্) তোমার জন্য (নম এব অস্তু) নমস্কারই হোক, (হেতয়ে) প্রগতি ও বৃদ্ধি প্রাপ্ত করার জন্য, (তপুষে চ) এবং তপোময় জীবনের জন্য, (তে) তোমার জন্য (নমঃ কৃণ্মঃ) আমরা নমস্কার করি। (তে) তোমার (ধাম) স্থান (বিদ্ম) আমরা জানি (পরমম্) যা পরম শ্রেষ্ঠ, (যৎ গুহা) যা হৃদয়-গুহা, (সমুদ্রে অন্তঃ) হৃদয় সমুদ্রে (নাভিঃ) বন্ধনরূপে (নিহিতা অসি) তুমি নিহিত রয়েছো।
टिप्पणी -
[নম এব=শ্রেষ্ঠ ব্যক্তির জন্য তদুচিত উপহার দেওয়া হয়। পরমেশ্বর এতই শ্রেষ্ঠ যে উনাকে উপহার দেওয়ার জন্য তদুচিত কোনো সাংসারিক বস্তু নেই, এইজন্যই নমস্কারই দেওয়া হয়েছে। সমুদ্রে–হৃদয় হল সমুদ্ররূপ যথা "হৃদ্যঃ সমুদ্রঃ"। হেতয়ে=হি গতৌ বৃদ্ধৌ চ (স্বাদিঃ)। নাভির আবশ্যকতায় "নিহিতা" স্ত্রীলিঙ্গে আছে।]