अथर्ववेद - काण्ड 2/ सूक्त 23/ मन्त्र 4
सूक्त - अथर्वा
देवता - आपः
छन्दः - एकावसानासमविषमात्रिपाद्गायत्री
सूक्तम् - शत्रुनाशन सूक्त
आपो॒ यद्वः॑ शो॒चिस्तेन॒ तं प्र॑ति शोचत॒ यो॑३ ऽस्मान्द्वेष्टि॒ यं व॒यं द्वि॒ष्मः ॥
स्वर सहित पद पाठआप॑: । यत् । व॒: । शो॒चि: । तेन॑ । तम् । प्रति॑ । शो॒च॒त॒ । य: । अ॒स्मान् । द्वेष्टि॑ । यम् । व॒यम् । द्वि॒ष्म: ॥२३.४॥
स्वर रहित मन्त्र
आपो यद्वः शोचिस्तेन तं प्रति शोचत यो३ ऽस्मान्द्वेष्टि यं वयं द्विष्मः ॥
स्वर रहित पद पाठआप: । यत् । व: । शोचि: । तेन । तम् । प्रति । शोचत । य: । अस्मान् । द्वेष्टि । यम् । वयम् । द्विष्म: ॥२३.४॥
अथर्ववेद - काण्ड » 2; सूक्त » 23; मन्त्र » 4
भाषार्थ -
(আপঃ) হে আপঃ (যৎ বঃ) যে তোমার (শোচিঃ) যে তোমার শোকজননশক্তি রয়েছে, (তেন) তা দ্বারা (তম্) তাঁকে (প্রতি শোচঃ) শোক প্রদান করাও (যঃ) যাঁরা (অস্মান্ দ্বেষ্টি) আমাদের সাথে দ্বেষ করে, (যম্) এবং যাঁর সাথে (বয়ম্) আমরা (দ্বিষ্মঃ) অপ্রীতি করি।
टिप्पणी -
[পরমেশ্বরার্থে পরমেশ্বরের শোচি হল শোকিত করার শক্তি। আসুরিক বিচার ও কর্মকে শোকিত করা, কবিতা দৃষ্টিতে। আপঃ= ব্যাপক পরমেশ্বর।]