अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 67/ मन्त्र 1
व॒नोति॒ हि सु॒न्वन्क्षयं॒ परी॑णसः सुन्वा॒नो हि ष्मा॒ यज॒त्यव॒ द्विषो॑ दे॒वाना॒मव॒ द्विषः॑। सु॑न्वा॒न इत्सि॑षासति स॒हस्रा॑ वा॒ज्यवृ॑तः। सु॑न्वा॒नायेन्द्रो॑ ददात्या॒भुवं॑ र॒यिं द॑दात्या॒भुव॑म् ॥
स्वर सहित पद पाठव॒नोति॑ । हि । सु॒न्वन् । क्षय॑म् । परी॑णस: । सु॒न्वा॒न: । हि । स्म॒ । यज॑ति । अव॑ । द्विष॑: । दे॒वाना॑म् । अव॑ । द्विष॑: । सु॒न्वा॒न: । इत् । सि॒सा॒स॒ति॒ । स॒हस्रा॑ । वा॒जी । अवृ॑त: ॥ सु॒न्वा॒नाय॑ । इन्द्र॑: । द॒दा॒ति॒ । आ॒ऽभुव॑म् । र॒यिम् । द॒दा॒ति॒ । आ॒ऽभुव॑म् ॥६७.१॥
स्वर रहित मन्त्र
वनोति हि सुन्वन्क्षयं परीणसः सुन्वानो हि ष्मा यजत्यव द्विषो देवानामव द्विषः। सुन्वान इत्सिषासति सहस्रा वाज्यवृतः। सुन्वानायेन्द्रो ददात्याभुवं रयिं ददात्याभुवम् ॥
स्वर रहित पद पाठवनोति । हि । सुन्वन् । क्षयम् । परीणस: । सुन्वान: । हि । स्म । यजति । अव । द्विष: । देवानाम् । अव । द्विष: । सुन्वान: । इत् । सिसासति । सहस्रा । वाजी । अवृत: ॥ सुन्वानाय । इन्द्र: । ददाति । आऽभुवम् । रयिम् । ददाति । आऽभुवम् ॥६७.१॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 67; मन्त्र » 1
भाषार्थ -
(সুন্বন্) ভক্তিরস নিষ্পাদক/নিষ্পাদন করে উপাসক, (হি) নিশ্চিতরূপে, (পরীণসঃ) বহুব্যাপী কুটিল বৃত্তি-সমূহের (ক্ষয়ম্) ক্ষয় (বনোতি) যাচনা করে। (সুন্বানঃ হি) ভক্তিরসসম্পন্ন উপাসকই (দ্বিষঃ) দ্বেষভাবনা-সমূহের (অবয়জতি) পরিত্যাগ করতে পারে/সক্ষম, এবং (দেবানাম্) দিব্যভাবনা-সমূহের (দ্বিষঃ) বিরোধী আসুরিক-ভাবনা-সমূহের (অব) পরিত্যাগ করতে পারে। (সুন্বানঃ ইৎ) ভক্তিরসসম্পন্ন উপাসকই (সহস্রা) সহস্র প্রকারের শিক্ষা (সিষাসতি) প্রদান করে। ভক্তিরসসম্পন্ন উপাসক (বাজী) বলশালী হয়ে যায়, (অবৃতঃ) এবং আসুরিক-ভাবনা দ্বারা আবদ্ধ/আবৃত হয় না। (সুন্বানায়) ভক্তিরসসম্পন্ন উপাসককে (ইন্দ্রঃ) পরমেশ্বর (দদাতি আভুবং রয়িম্) সম্পত্তি প্রদান করেন, যে সম্পত্তি তাঁর সাথে সদা এবং সর্বত্র থাকে, (দদাতি আভুবম্) এমন সম্পত্তি প্রদান করেন, যা তাঁর সাথে সদা এবং সর্বত্র থাকে।
- [আভুবম্=আ+ভূ (সত্তায়াম্), অর্থাৎ সদা এবং সর্বত্র সাথে বর্তমান/বিদ্যমান আধ্যাত্মিক সম্পত্তি। পরীণসঃ=পরি+ণস্ (কৌটিল্যে)।]
इस भाष्य को एडिट करें