English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 67/ मन्त्र 5
आ व॑क्षि दे॒वाँ इ॒ह वि॑प्र॒ यक्षि॑ चो॒शन्हो॑त॒र्नि ष॑दा॒ योनि॑षु त्रि॒षु। प्रति॑ वीहि॒ प्रस्थि॑तं सो॒म्यं मधु॒ पिबाग्नी॑ध्रा॒त्तव॑ भा॒गस्य॑ तृप्णुहि ॥
स्वर सहित पद पाठआ । व॒क्षि॒ । दे॒वान् । इ॒ह । वि॒प्र॒ । यक्षि॑ । च॒ । उ॒शन् । हो॒त॒: । नि । स॒द॒ । योनि॑षु । त्रि॒षु ॥ प्रति॑ । वी॒हि॒ । प्रऽस्थि॑तम् । सो॒म्यम् । मधु॑ । पिब॑ । आग्नी॑ध्रात् । तव॑ । भा॒गस्य॑ । तृ॒ष्णु॒हि॒ ॥६७.५॥
स्वर रहित मन्त्र
आ वक्षि देवाँ इह विप्र यक्षि चोशन्होतर्नि षदा योनिषु त्रिषु। प्रति वीहि प्रस्थितं सोम्यं मधु पिबाग्नीध्रात्तव भागस्य तृप्णुहि ॥
स्वर रहित पद पाठआ । वक्षि । देवान् । इह । विप्र । यक्षि । च । उशन् । होत: । नि । सद । योनिषु । त्रिषु ॥ प्रति । वीहि । प्रऽस्थितम् । सोम्यम् । मधु । पिब । आग्नीध्रात् । तव । भागस्य । तृष्णुहि ॥६७.५॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 67; मन्त्र » 5
भाषार्थ -
(বিপ্র) হে মেধাবী উপাসক! (ইহ) এই উপাসনা-যজ্ঞে তুমি (দেবান্) অন্য দিব্য ব্যক্তিদের (আবক্ষি) আমন্ত্রিত করো, (যক্ষি) এবং তাঁদের আমন্ত্রিত করে উপাসনা-যজ্ঞ রচনা করো। (হোতঃ) উপাসনা-যজ্ঞে দিব্য ব্যক্তিদের আহ্বানকারী হে উপাসক! তুমি (উশন্) কামনাপূর্বক (ত্রিষু যোনিষু) ঋক্-সাম-যজুরূপী তিন মাতার গর্ভে (নিষদা) স্থিররূপে স্থিত হয়ে, (আগ্নীধ্রাৎ) তোমার মধ্যে জ্ঞানাগ্নির জ্যোতি প্রকটকারী পরমেশ্বর থেকে (প্রস্থিতম্) প্রাপ্ত (মধু সোম্যম্) দুগ্ধ সমান পৌষ্টিক/পুষ্টিকর এবং মধুর আনন্দরস (পিব) পান করো, এবং (তব) তোমার যে (ভাগস্য) আনন্দরসের ভাগ আছে, [তেন] উহার জন্য সদা (তৃষ্ণুহি) তৃষ্ণার্ত থাকো।
- [বেদ=মাতা। যথা—“স্তুতা ময়া বরদা বেদমাতা” (অথর্ব০ ১৯.৭১.১)। সোম—দুগ্ধ। “সোমো দুগ্ধাভিরক্ষাঃ” (ঋ০ ৯.১০৭.৯); অর্থাৎ দুহিত গাভী থেকে সোম ক্ষরিত হয়।]
इस भाष्य को एडिट करें