अथर्ववेद - काण्ड 3/ सूक्त 26/ मन्त्र 6
सूक्त - अथर्वा
देवता - बृहस्पतियुक्ता अवस्वन्तः
छन्दः - जगती
सूक्तम् - दिक्षु आत्मारक्षा सूक्त
ये॒स्यां स्थोर्ध्वायां॑ दि॒श्यव॑स्वन्तो॒ नाम॑ दे॒वास्तेषां॑ वो॒ बृह॒स्पति॒रिष॑वः। ते नो॑ मृडत॒ ते नोऽधि॑ ब्रूत॒ तेभ्यो॑ वो॒ नम॒स्तेभ्यो॑ वः॒ स्वाहा॑ ॥
स्वर सहित पद पाठये । अ॒स्याम् । स्थ । ऊ॒र्घ्वाया॑म् । दि॒शि । अव॑स्वन्त: । नाम॑ । दे॒वा: । तेषा॑म् । व॒: । बृह॒स्पति॑: । इष॑व: । ते । न॒: । मृ॒ड॒त॒ । ते । न॒: । अधि॑ । ब्रू॒त॒ । तेभ्य॑: । व॒: । नम॑: । तेभ्य॑: । व॒: । स्वाहा॑ ॥२६.६॥
स्वर रहित मन्त्र
येस्यां स्थोर्ध्वायां दिश्यवस्वन्तो नाम देवास्तेषां वो बृहस्पतिरिषवः। ते नो मृडत ते नोऽधि ब्रूत तेभ्यो वो नमस्तेभ्यो वः स्वाहा ॥
स्वर रहित पद पाठये । अस्याम् । स्थ । ऊर्घ्वायाम् । दिशि । अवस्वन्त: । नाम । देवा: । तेषाम् । व: । बृहस्पति: । इषव: । ते । न: । मृडत । ते । न: । अधि । ब्रूत । तेभ्य: । व: । नम: । तेभ्य: । व: । स्वाहा ॥२६.६॥
अथर्ववेद - काण्ड » 3; सूक्त » 26; मन्त्र » 6
भाषार्थ -
(যে) যে (অস্যাম্ ঊর্ধ্বায়াম্ দিশি) এই উর্ধ্ব দিশায় (অবস্বন্তঃ) রক্ষাকারী, (নাম) অর্থাৎ এই নামের, (দেবাঃ স্থ) বিজিগীষু সৈনিক তোমরা হও, (তেষাম বঃ) সেই তোমাদের (ইষবঃ) তীর হলো (বৃহস্পতিঃ) বৃহদ্-ব্রহ্মাণ্ডের-পতি পরমেশ্বর। (তে) সেই তোমরা (নঃ মৃডত) আমাদের সুখী করো, (তে) সেই তোমরা (নঃ) আমাদের (অভিব্রূত) রাষ্ট্র-রক্ষা সম্বন্ধে অধিক জ্ঞানের কথন করো, (তেভ্যঃ বঃ) সেই তোমাদের জন্য (নমঃ) নমস্কার। (তেভ্যঃ বঃ) সেই তোমাদের জন্য (স্বাহা) আমাদের সম্পত্তির আহুতি হোক, প্রদান হোক।
टिप्पणी -
[উর্ধ্বদিক দ্যুলোকের দিকে অপরিমিত পরিমাণে বিস্তৃত রয়েছে, অতঃ তার স্বামী বৃহস্পতি বলা হয়েছে, যিনি "বৃহতামপি-পতি"। তিনিই বাণরূপ হয়ে সকলকে রক্ষা করছেন। অবস্বন্তঃ = অবনং রক্ষণং তদ্বন্তঃ (সায়ণ)।]