Sidebar
सामवेद के मन्त्र
सामवेद - मन्त्रसंख्या 29
ऋषिः - गोपवन आत्रेयः
देवता - अग्निः
छन्दः - गायत्री
स्वरः - षड्जः
काण्ड नाम - आग्नेयं काण्डम्
1
तं꣡ त्वा꣢ गो꣣प꣡व꣢नो गि꣣रा꣡ जनि꣢꣯ष्ठदग्ने अङ्गिरः । स꣡ पा꣢वक श्रुधी꣣ ह꣡व꣢म् ॥२९॥
स्वर सहित पद पाठत꣢म् । त्वा꣣ । गो꣣प꣡व꣢नः । गि꣣रा꣢ । ज꣡नि꣢꣯ष्ठत् । अ꣣ग्ने । अङ्गिरः । सः꣢ । पा꣣वक । श्रुधी । ह꣡व꣢꣯म् ॥२९॥
स्वर रहित मन्त्र
तं त्वा गोपवनो गिरा जनिष्ठदग्ने अङ्गिरः । स पावक श्रुधी हवम् ॥२९॥
स्वर रहित पद पाठ
तम् । त्वा । गोपवनः । गिरा । जनिष्ठत् । अग्ने । अङ्गिरः । सः । पावक । श्रुधी । हवम् ॥२९॥
सामवेद - मन्त्र संख्या : 29
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 1; अर्ध-प्रपाठक » 1; दशतिः » 3; मन्त्र » 9
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 1; खण्ड » 3;
Acknowledgment
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 1; अर्ध-प्रपाठक » 1; दशतिः » 3; मन्त्र » 9
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 1; खण्ड » 3;
Acknowledgment
विषय - त्या परमेश्वराला कोण आपल्या हृदयात प्रकट करतो, याविषयी सांगतात. -
शब्दार्थ -
हे (अडिर:) माझे प्राणभूत (अग्ने) ज्ञानसूर्य, जगत्रेता परमात्मन्, (तम्) त्या समस्त गुणांनी युक्त (त्वा) आपणास (गो-पवन) इंद्रियरूप अथवा वाणीरूप गायीचा शोधरू, पवित्रेन्द्रिय पूतवाक् स्तोता (उपासक) अथवा (गोप-वन:) स्वत:च्या अंत:करणात प्रकट करतो. हे (पावक) शुद्धिकर्ता देव, (स:) तो तू (हवम्) माझे हे आवाहक (श्रुधि) ऐक ।।९।।
भावार्थ - परमेश्वर अव्यक्तरूपेण सर्वांच्या हृदयात समाविष्ट आहे. त्याला प्रकट करण्यात तोच मनुष्य समर्थ होतो कीजो पवित्रेन्द्रिय आहे, पवित्र वाक् आहे अथवा आत्मज्ञानी आहे. असा माणूसच वेदमंत्राद्वारे ईश्वराची स्तुती करीत त्याला आपल्या हृदयात व्यक्त करू शकतो. परमेश्वरदेखील अशा हृदयी प्रकट होऊन त्यास पवित्र करतो. ।।९।।
इस भाष्य को एडिट करें